Trafik Işıklarının Renkleri
 

Bir süre sonra beyaz sinyal problem yaratmaya başladı.

Beyaz renkli 'geç' sinyali diğer sokak lambaları ile karıştırılabiliyordu. Ama

daha da kötüsü 'dur' işaretlerine konulan kırmızı mercekler yerlerinden düşünce

ışık beyazlaşıyor, 'geç' sinyali olarak algılanıyor ve kazalara yol

açabiliyordu. Sonunda demiryolcular kırmızıyı 'dur', yeşili 'geç' sarı

rengi de 'ikaz' sinyali olarak kullanmaya başladılar. Bilindiği gibi sarı, renk

spektrumu içinde en göz alıcı renktir. Böylece makinist bir sinyalin bulunması

gereken yerde beyaz ışığı görürse, bir şeylerin yanlış olduğunu anlıyor ve

tedbirini alıyordu.Karayollarına gelince, yollarda sadece atların ve at

arabalarının bulunduğu tarihlerde bile dünyanın büyük şehirlerinde trafik

sorundu. İlk trafik lambası otomobillerin ortaya çıkmasından çok önce 1868'de

Londra'da kullanıldı. Gazla yakılan ve bir eksen etrafında döndürülebilen

kırmızı ve yeşil lambalar bir yıl sonra patlayıp, kendilerini çeviren polisi de

yaralayınca bu uygulama ortadan kalktı. Ama öte yandan otomobillerin

ortaya çıkması ve şehirlerde dolaşmaya başlamalarıyla birlikte durum iyice

kötüleşti. Çeşitli şehirlerde değişik uygulamalar yapıldı. Demiryollarındaki

uygulama örnek alındı ama demiryollarında birbirine paralel iki hat vardı. Bu

sistem iki yolun kesiştiği kavşaklarda işe yaramıyordu. Sonunda

günümüzdekilere benzeyen ilk elektrikli otomatik trafik lambasını, ilkokul

mezunu ve ABD'deki Cleveland'da otomobil sahibi ilk siyah olan Garrett Morgan

geliştirdi. 1914'de ilk denemelerine başlayan Morgan 1923'de de patentini aldı.

Morgan 1963'de ölümünden az önce patentini 40 bin dolara General Electric

firmasına sattı. Morgan'ın lambaları demiryollarına benzer şekilde bir

T üzerinde kırmızı ve yeşil iki lambadan ibaretti. Çok geçmeden ikaz anlamında

sarı lamba da ilave edildi ve uygulama bütün dünyaya süratle yayıldı.

Aradan geçen yıllara rağmen sarı renk hala 'ikaz' anlamındadır ama

günümüz sürücüleri onu 'geç' sinyali olarak algılıyorlar.



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN