Piyasa Kavramları
 

Piyasa bir

ülkenin sınırları içinde ise ve o ülkede yapılan işlemleri kapsıyorsa buna iç

piyasa (domestic market), işlemler ülke sınırlarını aşıyorsa buna da

uluslararası piyasa (international market) denir.

Mali PiyasaBir

ülkede fon kullananlar ile fon arz edenler arasında fon akımlarını düzenleyen

kurumlar, akımı sağlayan araç ve gereçler ile bunları düzenleyen hukuki ve idari

kurallardan oluşan yapıya mali piyasa denilebilir. Tanımdan da anlaşılacağı

gibi, mali piyasa para ve sermaye piyasalarından daha geniş ve bu piyasaları da

kapsamına alan bir kavramdır. Mali piyasa beş ana unsurdan

oluşmaktadır.a) Tasarruf sahipleri (fon arz edenler),

b) Yatırımcılar

(fon talep edenler),

c) Yatırım ve finansman araçları,

d) Yardımcı

kuruluşlar,

e) Hukuki ve idari düzen olarak sıralanabilir.Para

Piyasası (Money Market)Kısa vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı

piyasaya para piyasası denir. Para piyasasının tipik özelliği kısa vadeli

fonlardan oluşmasıdır. Para piyasalarında vade genellikle bir yılı aşmaz. Para

piyasasından sağlanan fonlar kredi olarak işletmelerin dönen varlıklarının

finansmanında kullanılır. Para piyasasının araçlarını ticari senetler;

kaynaklarını çeşitli mevduat oluşturmaktadır.Para piyasasının kendi

içinde örgütlenmiş ve örgütlenmemiş para piyasası olarak da bir ayrımı

yapılabilir. Örgütlenmiş para piyasası bir bankalar sistemidir. Çünkü

işletmelerin nakit ihtiyacı çoğunlukla ticari bankalar tarafından

karşılanmaktadır. Örgütlenmemiş para piyasası banka sisteminin dışında kalan

piyasadır. Bankalar dışındaki kişi ve kuruluşlar da bazen işletmelere kısa

vadeli fon sağlarlar. Sermaye Piyasası (Capital Market)a)

ÖzellikleriEn genel tanımıyla sermaye piyasası orta ve uzun vadeli fon

arz ve talebinin karşılaştığı piyasadır. Sermaye piyasası mali piyasa

kavramından daha dar ve teknik bir nitelik taşır ve genellikle mali piyasa

kavramı içinde yer alır.Sermaye piyasasının tipik özelliği ve para

piyasasından ayrıldığı en belirgin niteliği bu piyasanın orta ve uzun vadeli

fonlardan oluşmasıdır. Bu vade bir yıldan fazla olmalıdır. Sermaye piyasasından

sağlanan krediler genellikle, işletmelerin bina, makina ve teçhizat gibi duran

varlıklarının finansmanında kullanılır.Para piyasasında olduğu gibi,

sermaye piyasasının kaynakları da tasarruf sahiplerinin birikimleridir. Sermaye

piyasasının en önemli ve yaygın araçları hisse senetleri ve

tahvillerdir.b) ÇeşitleriSermaye piyasının bir bölümlendirmesini

yapmak gerekirse aşağıdaki gibi bir ayırım yapılabilir.Birincil Piyasa

(Primary Market): Hisse senedi ve tahvil gibi menkul değerleri ihraç eden

şirketler ile alıcıların yani tasarruf sahiplerinin doğrudan doğruya

karşılaştıkları piyasalardır. Buna hisse senetleri ile tahvillerin ilk kez

sürülüp ihraçtan alındığı piyasa da denilebilir. Arada şirketin bizzat

bulunmayıp bir banka ya da aracı kurumun bulunması bu alımın birincil piyasadan

olmasına engel değildir.İkincil Piyasa (Secondary Market): Menkul

kıymetleri ihraçtan alanlar, bunları tekrar paraya çevirmek istediklerinde,

hisse senetlerinde hiçbir zaman, tahvillerde ise vadeden önce bunları ihraç eden

kuruluşa müracaat edemezler. İkincil piyasa bu durumdaki menkul kıymetlerin

paraya çevrilmesini sağlayan piyasadır ve menkul kıymet borsaları bu piyasayı

tanımlamada en iyi örnektir.İkincil piyasa, menkul kıymetlerin

likiditesini arttırarak birincil piyasaya talep yaratır ve gelişmesini sağlar.

İkincil piyasanın en iyi teşkilatlanmış bölümü menkul kıymet borsalarıdır. Bunun

haricinde sermaye piyasası iyi gelişmiş ülkelerde bir de over the counter

(tezgah üstü) borsa dışı piyasa vardır.Birincil piyasa daha çok sermaye

piyasası bilinciyle, ikincil piyasa ise menkul kıymetler piyasası bilinciyle

çalışır. Birincil piyasada uzun vadeli fonların tasarruf sahibinden firmalara

intikali söz konusudur ve birincil piyasada yapılan tahvil ve hisse senedi

satışları sonucunda firmaya yeni sermaye girer. Oysa ikincil piyasada el

değiştiren menkul kıymetlerden sağlanan fonların bunları çıkaran şirketle bir

ilgisi yoktur.Para Piyasası ile Sermaye Piyasası Arasındaki

İlişkilerGeniş anlamdaki sermaye piyasası kavramına para piyasası da

dahil olmaktadır. Bu durumda gerek kredi arzı, gerekse kredi talebi para

piyasasından sermaye piyasasına ya da sermaye piyasasından para piyasasına

kolayca kayabilir. Faiz haddi iki piyasa arasındaki fon akımını ayarlayan bir

düzenleyici olmaktadır. Fon arz edenler, kendi yatırım politikalarını ve

elde etmeyi umdukları gelire bağlı olarak yatırılabilir fonları bu piyasalardan

birine veya her ikisine yönlendirilebilirler. Fon talep edenler de, ihtiyaç

duydukları kredinin türüne göre her iki piyasadan borçlanabilirler. Bazı aracı

kuruluşlar, özellikle bankalar hem para, hem de sermaye piyasası işlemleri

yapabilirler ve her iki piyasada çalışabilirler.Para piyasası ile

sermaye piyasasında cari faiz hadleri değişik olmakla birlikte birbirleriyle

ilişkilidir. Fonlar genellikle düşük faiz haddinden yüksek olana doğru kayar.

Para piyasasında meydana gelen bir faiz oranı artışı, sermaye piyasasına da etki

eder.



Afyon Jeotermal Merkezi Isıtma Sistemi, Ekonomisi Ve Hava Kirliliğini Önlemedeki KatkKserofitlik Ve Su Ekonomisi ÖkofizyolojisiZoraki KabulZihniyetZevk-Gerçeklik İlkesiYansımalı DüşünceYafes ve Sam KompleksiVücut ŞemasıVerbalizmVaroluşun EstetiğiÜst İletişimUyuz Keçi EtkisiUyumUlyses MetaforuTutum ÖlçekleriTutum DeğişimiTutumTutuklular İkilemiTransaksiyonel SüreçTransaksiyonel Analiz