İSKENDERİYE FENERİ
 

En tepede

tunçtan yapılmış gizemli ayna duruyordu. İlk yapımında fenerin damında veya

tepesinde Tanrı Poseidon'un bir heykeli vardı.Denizin tanrıları adına...

(Cnidianlı Sostratus) Şimdi mimari bir harikadan söz edeceğiz; İskenderiye Feneri, her

fener gibi denizcilerin limana güvenle dönmeleri için yapılmıştı. Çağında

dünyanın en uzun yapısı olarak biliniyordu. Ama Fener'in gizemli yönü olan ünlü

Ayna bilimcileri daha çok ilgilendirmektedir. Fenerin ışığını

yansıtan aynanın 50 kilometre (35 deniz mili) uzaklıktan görüldüğünü kaynaklar

yazmaktadır.İskenderiye Feneri, antik çağın yedi harikası içinde günlük

yaşam için kullanılan tek eserdir. Ayrıca yedi harikanın ve gelmiş geçmiş deniz

fenerlerinin en yüksek olanı da bu fenerdir. Yeri; Şimdiki İskenderiye kentinin önünde bulunan

Pharos Adası (Faros Adası)'nda. Türkçe'ye Fransızca'dan geçmiş olan far (mesela

otomobil farı) kökü bu adanın adıdır.Tarihi; Büyük İskender'in ölümünden sonra

kumandanlarından Ptolemy Soter, Mısır'ı bir dönem yönetti ve İskenderiye'nin

kuruluşuna tanık oldu. Kentin kıyısını Pharos Adası yani Firavun Adası

kapatıyordu. Kıyıda ve liman girişinde su altı çok tehlikeli olduğundan bir

fenerin yapılması gerekliydi. .

İnşaası M.Ö. 285-246 yılları arasında

süren Fenerin Tasarım ve ilk çalışmalar Ptolemy Soter'e aittir ama fener, oğlu

Ptolemy Philadelphus tarafından bitirilmiştir. Euclid'in çağdaşı olan mimar Knidos'lu Sostratus, fenerin ayrıntılı hesaplarını

vermektedir. Fener, koruyucu tanrılara, Ptolemy Soter'e ve karısı Berenice'e

adanmıştı. Limanın girişini belirtiyordu. İçinde geceleri ateş yakılıyor,

gündüzleri ise güneş ışığı bir ayna yardımıyla yansıtılıyordu. Fener, Eski

Yunan ve Roma paralarında gösterilmektedir. Araplar Mısır'ı ele geçirince

İskenderiye'yi ve iklimini çok beğendiler ve fener yanmaya devam etti. Ama

başkent Kahire'ye taşınınca fenerin bakımı ihmal edildi ve kazayla dev ayna

kırılınca da bir daha yenisi yapılamadı. MÖ 956'daki depremde fener zarar gördü

ama yıkılmadı. Fakat 1303 ve 1223'te Memlük Sultanı Kayıtbay İskenderiye'nin

savunulması için bir kale yaptırmaya karar vererek (Kayıtbay Kalesi), yıkık

fenerin tüm taşlarının ve mermerlerinin kalenin yapımında kullanılması emrini

verdi.Tanımlama; Yok olan altı harikadan en sonuncusu

İskenderiye Feneri'dir. Bugün yeri tam olarak bilinmiyor. Strabo'ya ve Romalı

tarihçi Küçük Pliny'e göre, kulenin dışı tamamıyla beyaz mermerle kaplıydı.

Gizemli aynaların yansıttığı ışığın onlarca kilometre uzaktan görüldüğünü yine

bu tarihçiler yazıyor. Bazı efsanelerde aynanın yansıttığı güneş ışınıyla

düşman gemilerinin yakıldığı da yazmaktadır. 1166'da Arap gezgini Ebu Haccac

el-Endülüsi feneri gezdi ve uzun uzun tanımladı. Modern uzmanlar, bu

kaynaklardan yola çıkarak, fenerin üç katlı olduğunu söylüyor. En alt kat 55.9

metre yükseklikte ve kare şeklindeydi. Ortası yukarıya

doğru giden rampası olan bir silindir şeklindeydiveya şaft

vardı. Karenin üstünde 18.30 metre eninde 27.45 metre yüksekliğinde sekizgen

bir kule, onun üstünde de 7.30 metre yüksekliğindeki üçüncü kat bulunuyordu.

Fenerin toplam yüksekliği 117 metreydi ve bu yükseklik günümüzdeki 40 katlı

binalara eşittir. Ortadan geçen şafta yakılan ateşin yakıtı konuluyordu. En

tepede gizemli ayna duruyordu ve üzerinde

alevin bulunduğu bir odası vardı. İlk yapımında fenerin damında

veya tepesinde Tanrı Poseidon'un bir heykeli vardı. İskenderiye Feneri, sonraki

yüzyıllarda yapılan birçok fenere mimari örnek teşkil etmiştir. . Yıkılmadan önce yapılan resimleri, dünyadaki deniz

fenerlerine yüzlerce yıldan beri örnek olmuştur. Bulunduğu adanın Pharos

sözcüğü, Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca'da Fener yerine

kullanılmaktadır.Fenerin en büyük gizemi

olan ayna hakkında hiçbir bilgi bulunmuyor. Bu kadar büyük bir aynayı kimin,

nasıl yapabildiğini ve hangi tekniğin kullanıldığını hala bilmiyoruz.Kaynaklar:http://www.egelisesi.k12.trhttp://www.megatr.orghttp://www.ogretmendostu.com