Chappe Telgrafı
 

Barbar istilâlarıyla

birlikte bütün bu hünerli tekniklerin sonu geldi. Ve yeni kıpırdamalar ancak

XVII. yüzyılda başladı. Bunlardan iHc kayda değer girişim Richer ve Gaspard

Schott'unki oldu. (XVI. yüzyılın sonu.) Bunu 1684'de daha önce sözünü ettiğimiz

ekşi huylu büyük bilgin Hook'un yöntemi izledi. Yüksek bir yerden alfabenin her

bir harfine karşılığı olan işaretlerin verilmesinden ibaretti bu. Dört yıl sonra

da Amonson tarafından geliştirildi. Ancak, genel bir gösteriye kalkışıldığında

müthiş bir fiyasko oldu. Gösteri Veliahttın ve saray mensuplarının huzurunda

yapılacaktı. Şımarık saray züppeleri, üstelik sağır olan zavallı bilim adamını

öyle bir alaya aldılar ki adamcağız kurduğu tesisatı işletemedi.

Deneyler üç çeyrek yüzyıl sonra yeniden başladı. Cenevreli fizikçi

Lesage (1774), Latin Belâgati Profesörü Fransız Dupuis (1778), Bastille'e atılan

Polemist Linguet (1780). Deniz Subayı Courrejolles (1783), Parisli fizikçi

Lomonde (1787), Alman Profesör Bergstrasse (aynı yıl), İspanyol Mühendis

Bettancourt (1788), Fransız Abbe Chappe (1790), Alman Reiser (1794). İspanyol

Salva (1797) harıl harıl deneylere giriştiler. Sonunda çok sayıda ve çeşitli

yollar gösterdiler. Ne var ki, bunlardan çoğu fanteziden öteye

gidebilecek türden değildi. Sözgelişi Bergstrasse, işaretlerin top atılarak

verilmesini önermekteydi. Bazıları ise, Lesage'ınki gibi zamansızdı, çünkü

gerçek bir elektrikli telgraf niteliğinde ve ayrıntılarda bazı gelişmeler

gerçekleştirilince, enikonu yararlanılabilecek olgunluktaydı. Claude

Chappe (1763 . 1805), kardeşlerinden uzak kaldığı tatillerini onlarla

haberleşebilmek için bir araç bulma çalışmalarıyla geçirirdi. Bu bir merkezin

çevresinde dönen bir cetveldi, iki ucunda birer cetvel daha vardı. Bu araçla

işaretler vermekte ve bu işaretler de önceden tespit edilmiş bir kod uyarınca

yorumlanmaktaydı. Uğraşı Chappe'ı iyiden iyiye sarmış olacak ki, yaşını aldıktan

sonra kendini bütünüyle bu konudaki çalışmalara verdi, işe akustik, sonra da

elektrik telgrafla başladıysa da, bunlar tatmin edici sonuçlar vermedi. Buna

karşılık kardeşleriyle giriştiği deneylerden hoşnut kaldı. Haklıydı ki, icadını

sunduğu Convention Meclisi, deneyin resmen tekrarlanmasını istedi. Bu

deney için bir vakitlerin oyuncağı büyütüldü. Ufak cetvel, bir direğin ucunda

dönen 4 metrelik bir çubuk olmuştu. İki ucundan sarkan bir metre uzunluğundaki

dal çeşitli şekiller alabilecek gibi konmuştu. Ve bu araç bütünüyle bir kulenin

tepesine yerleştirildi. Alt katta duran bir memur, sicimleri çekerek araca

önceden düzenlenmiş kolun tespit ettiği şekilleri verebilmekteydi. Araç, 12

Temmuz 1793'te Convention'un komiserlerinin huzurunda işletildi. 35 km. uzağa

yerleştirilmiş öteki istasyona gidecek mesajı ve cevabı 11 dakika içinde

gönderip aldı. Öylesine beğenildi ki, Chappe telgrafçı-mühendis olarak atandı

ve ilk hamlede hemen iki istasyon kuruldu. Bu ilk hattın açılışı

(Lille-Paris) Fransa'nın ve teknikler tarihinin onurlu sayfalarından biridir. 1

Eylül 1794'te Convention'un oturumu açılır açılmaz Carnot kürsüye fırlamış ve

Vatandaşlar! diye haykırmıştı. Paris-Lille arasında kurmuş olduğumuz

telgrafla az önce aldığımız habere göre Conde, Cumhuriyete bu sabah saat 6'da

teslim olmuştur. Bunun üzerine Meclis, Kuzey Ordularına bir kutlama ve teşekkür

telgrafı gönderilmesine karar verdi. Ve bu ikinci mesajın karşılığı geldiğinde

meclis hâlâ toplantı halindeydi. 1800 yılında Fransa'da üç telgraf hattı

vardı: Paris-Lille, Paris-Strasbourg, Paris-Brest. Bunların toplam uzunluğu

1.253 km. etmekteydi. Bu sayı 1844'te 5.000'e çıktı. Ulaşımdaki bu hız insanı

şaşırtmayacak gibi değil: Paris-Lille arası (aradan 22 istasyon geçerek) 2

dakika, Strasbourg-Paris 6.30 dakika, Lyon ya da Brest'ten Paris 8 dakika,

Toulon-Paris 20 dakika. Bu sistem yabancı ülkelerde de uygulanmış, ancak

görüş uzaklığı ve havanın saydamlığı gibi şartlar göz önünde tutularak az çok

değişiklikler yapılmıştı. İtalya, Mısır ve İspanya olduğu gibi uygulamaktaydı.

bunları. Almanya ve Rusya da değişiklik yapmadan izledi. İngiltere kolların

yerine tahta kanatlar taktı. Öteki ülkeler ise telgrafı anlayıncaya ve Chappe

uygulayayım deyinceye kadar bu sistemin modası geçmeye başladı. Fransa 1844'te

Cezayir'de ilk hattı inşa ederken ülkesinde elektrikli telgraf kurulmaya

başlanmıştı. Bu sistem çarçabuk yayılıp ötekini silecekti.



Siyaset, Bilim Ve Tarih Bilinci (Doğan Özlem )The Benefits Of TreesEnerji TasarrufuAlternatif Ucuz Enerji KaynaklarıErozyonun Tanımı Ve ÇeşitleriDünyamızın HareketleriDoğalgazDeve KuşlarıTeknolojik CellatlarımızKüresel IsınmaÇimento İşkolu Ve SorunlarıAtmosferin Başlıca Gaz KirleticileriNükleer EnerjiYapay KristallerHyrogen Fuel  The Fuel Of FutureKentiçi Ulaşımı Ve Çevre SorunlarıPrcı HakkındaÇevre Kirliliği Ve SonuçlarıSivil SavunmaUluslararası Hukuk Ve Çevre