Tekerleğin İcadı
 

Elimize, tekerleğin hangi tarihte icat edildiğini

gösterecek hiç bir belge geçmemiştir. Ancak bu aracın günümüze en eski çağlardan

geldiği de kesindir. Amerikalı arkeolog Speiser, Gawra'da, M.Ö. 3.000-2.500

yıllarının kalıntılarında tekerleğe rastlanmış; İngiliz meslektaşı Woolley de

Ur'da, M.Ö. 2.950 yıllarından kalma mezardan bir tekerlek çıkarmıştı. Ne gibi

bir ihtiyacın bu icada yol açtığı kesinlikle bilinmiyor. General Frugier'nin

ilginç ve inandırıcı varsayımına göre; Yontma Taş Çağı'ndan başlayarak insan,

avladığı hayvanı, kaya parçaları gibi bazı şeyleri taşıma ihtiyacını duymuştur.

Bu soruna çare ararken, kesilmiş bir ağacın yuvarlandığını, böylece taşımayı

kolaylaştırdığını fark eden insanlar yüklerini iki ağaç kütüğünün üzerine

koymayı akıl ettiler. İngiliz tarihçisi Maccurdy'ye göre; tekerleğin atası,

tomar denilen silindir biçiminde durulmuş kağıt ya da deridir. Bu gelişmeyi

kazılar da doğrulamaktadır. Yapılan kazılarda Sümer ülkelerinde, M.Ö. 3.000'den

kalma kızaklar ve arabalar çıkartılmıştır. Tekerleğin icadını hemen

arabanın izlediği kesindir. Bir çift tekerleği dingille birleştirmek ve buna

demirsiz bir saban oturtmak işten bile değildir. Gerçekten de, M.Ö. 3.000

yıllarının Sümer kalıntılarında rastlanan arabalar böyledir. Sürücüsü, iki

tekerleğin arasına konmuş bir eyere, ata biner gibi otururdu. Bu taslak çabuk

gelişerek dört tekerlekli bir araç oldu; fakat henüz ön tekerlekler sabitti.

Bu araca ilkin hangi hayvan koşulmuştu? Fransız arkeologu Georges

Contenau'ya göre, yaban eşeği. O dönemde, bu bölgede at bilinmiyordu ve henüz

sözünü etmediğimiz Türkler atı ehlileştirmişlerdir. Ortaçağda önemli bir

rol oynayacak olan bu ulus. Orta Asya, Doğu Sibirya ve Mançurya'da yaşamaktaydı.

Henüz Yontma Taş Çağı'nda yaşayan bu göçebe halkın hayatı, Babil ve Mısır

uygarlığının tam karşıtıydı. Ama onların buz gibi ve dümdüz steplerde uzanan

ülkeleri. Yakın Doğu'nun güneşli ve serin vahasının da karşıtı değil miydi?

Asyalı göçebe halkın hayatı, her çeşit yiyeceğe alışan bu yorulmaz hayvanın,

atın sırtında geçiyordu. Onu gem'e alıştıran Türklerin Güneybatı Asya'ya

akınları sonucunda, bu bölgede atı tanıdı, ilk uygarlıklar, insanlığın bu en

soylu buluşunu, paha biçilmez armağanını onlardan aldılar. Koşum

kayışlarıyla arabaya bağlanan atla birlikte ilk savaş aracı da doğmuş oldu.

Antik dünya, arabayı ve atları bu korkunç görünümüyle ilk defa tanıyordu. Sonra

M.Ö. 2.000 yılında Mezopotamya'da görülen araba, giderek Sami ırkından

Hiksosların akınıyla Mısır'a girince, Firavun'un ordusunda, 1917'de ilk müttefik

tanklarının Alman askerleri üzerinde yarattığı paniğe benzer bir korku yarattı.

Mısırlılar hayvan gücü olarak henüz öküz ve eşekten yararlanıyorlardı. Ancak

tecrübeden çabuk ders almayı bildiler. istilâcıları ülkeden atar atmaz bu yeni

savaş aracını kullanmaya başladılar. Öyle ki. Mısır tarihinin en parlak dönemi

olan Yeni İmparatorluk'tan kalan belgeler, Firavun'u gelecek kuşaklara savaş

arabasının üstünde, bir eliyle dizginleri tutar, ötekiyle de düşmanı yere serer

biçimde gösterebilmiştir. Bunu izleyen on yüzyıl boyunca, araba, savaş

alanlarında fetih aracı olarak hizmet etti. Asurlular, M.Ö. 1.000 yıllarında bir

sürücünün kullandığı, iki savaşçıyı çeken çift at koşulmuş arabaları sayesinde

dünyaya egemen oldular. Asur'un ünlü kralları Surgon ve Assurbanipal birçok

şehirleri, güçlü savaş makineleri halini alan arabalarıyla kuşattılar. Bu

arabaların, tekerlekleri üzerine oturtulmuş ağır koçbaşlarıyla şehir kapılarına

saldırdılar; savaşçılar kalkanlarının arkasına saklanarak kale duvarlarının

üstüne yürüdüler. Ancak bu ağır topçu gücünün yanı sıra yeni bir silahlı

birlik daha meydana getirmişlerdi: Atlılar. Bir halı parçasının üzerinde oturan

bu eyersiz ve üzengisiz Asur atlıları, İskender'in fetihlerine yol açan öncüler

oldular.



Siyaset, Bilim Ve Tarih Bilinci (Doğan Özlem )The Benefits Of TreesEnerji TasarrufuAlternatif Ucuz Enerji KaynaklarıErozyonun Tanımı Ve ÇeşitleriDünyamızın HareketleriDoğalgazDeve KuşlarıTeknolojik CellatlarımızKüresel IsınmaÇimento İşkolu Ve SorunlarıAtmosferin Başlıca Gaz KirleticileriNükleer EnerjiYapay KristallerHyrogen Fuel  The Fuel Of FutureKentiçi Ulaşımı Ve Çevre SorunlarıPrcı HakkındaÇevre Kirliliği Ve SonuçlarıSivil SavunmaUluslararası Hukuk Ve Çevre