Projem var ve Yardımınıza ihtiyacım
 

Merhabalar. Üniversitede okuyorum ve bu dönemki proje konum çalışan anneler. Annenin çalışıyor olmasının çocuk üzerindeki etkileri nelerdir sizce? Anne çalışıyorsa eğer aileye karşı sorumluluğunu yerine getirebilr mi sizce? Bunun genel olarak artıları ve eksileri nelerdir sizce? Gerçekten bir uzmanın cevaplarına ihtiyacım var. Yardımlarınız için şimdiden teşekkürler...



Sevgili Üniversite Öğrencisi,



Bu konu ile ilgili olarak daha önce yazdığım ve sayfamda var olan İşimi bırakmalı mıyım? - Rumuz: Lale isimli yazımı da okumanızı öneririm.



Çalışan anneler konusunu ele aldığımızda öncelikle aile yapısını göz önünde bulundurmamız gerekir diye düşünüyorum.



- Geleneksel aile yapısı: Anne çalışmaz ev işleri ve çocuk sorumluluğunu üstlenir; baba ise para kazanır ve ailenin koruyucusudur.



- Modern aile yapısı: Anne ve baba çalışır; ev işleri ve çocuk bakımı ortak olarak üstlenilir.



Bizim toplumumuzda çoğunluğu geleneksel aile yapısı oluşturmaktadır. Çalışan anne sayısı giderek artmakla birlikte henüz dengeler tam olarak oturmamıştır. Ataerkil bir toplumda iseniz kadından ve erkekten beklentiler farklıdır. Erkek evin dış dünyaya açılan kapısı rolünü üstlenir, kadın ise evin iç düzeninden sorumludur. Batı kültürlerinde durum biraz daha farklılaşır; hem erkek hem kadın kendi sorumluluğunu üstlenerek ayakta kalmayı öğrenmek zorundadırlar. Dolayısı ile hayatın her alanında karşılaşılan sorumluluklar eşler arasında paylaşılır.



Batı aile yapısı giderek kültürümüzde yaygınlaşmaya başladı. Gerek ekonomik güçlükler, gerek eğitim düzeyinin artması ve kadının da meslek sahibi olmaya başlaması sonucunda çalışan anne sayısı hızla artmaktadır. Elbetteki çalışan annelerde çocuklarını korumak, mümkün olduğunca çocukları için hayatı kolaylaştırmak, çocuklarına bakmak ve en iyi şekilde büyütmek için çaba sarfederler. Nitekim birçok çalışan anne iş yerinde geçirdiği zamanı çocuklarından çalınmış zaman olarak algılamakta ve suçluluk duymaktadır. Oysa zaman doğru bir şekilde kullanılırsa ve evdeki sorumluluklar tüm aile bireyleri arasında paylaşılırsa birlikte daha kaliteli zaman geçirmenin yolları bulunabilir. Örneğin anne tüm gün çalıştıktan sonra eve gelir gelmez daha oturup bir nefes bile almadan, bir taraftan akşam yemeğini hazırlamaya çalışıyor, bir yandan sofrayı kuruyor, bir taraftan evi toplamaya çalışıyor, bir taraftan çocukların ödevine yardım ediyorsa ve yemekten sonra sofrayı toplayıp, bulaşıkları yıkayıp, ev sakinlerine servis yapması gerekiyorsa, bu annenin yorgunluktan kimse ile kaliteli bir iletişim kurması mümkün olamayacaktır. Her şeyden önce bu annenin ailesinden önce kendine ayırabilecek hiç zamanı yoktur ve bu durum annenin üzerinde stress yaratacaktır.



Oysa çalışan annelerin aile yapıları bu şekilde olmak zorunda değildir. Çalışan annenin tüm ailenin kabul ettiği belli bir sistemi olmalıdır. İşin ve evin dengelendiği ailelerde sorumluluklar paylaşılır. Bu babaya ve çocuklara daha çok sorumluluk verilmesi anlamına gelir ki şu anda çocuk yetiştirmenin en önemli unsurlarından biri ayakları üzerinde durabilen, kendi deneyimlerini yaşayabilen, özgür, güvenli çocuklar yetiştirebilmektir. Ev işlerine herkesin el atması, tüm aile bireylerinin ortak bir aktivite yapmasına ve birlikte zaman geçirmesine yardımcı olacaktır. Kaliteli zaman geçirmek için mutlaka deniz kenarında yürüyüş yapmanız gerekmiyor. Bazen mutfakta bütün ailenin akşam yemeğini hazırlaması bile neşeli bir parti havasına dönüşebilir. Bir yandan baba salatayı yaparken, evin küçük hanımı ekmekleri kesebilir, evin küçük beyi sofrayı kurabilir ve anne yemeği hazırlayabilir. Bu sürede herkes gün içinde olan bitenleri anlatabilir. Bu tür paylaşımlar sırasında pek çok sorun tartışılabilir ve pek çok kahkaha paylaşılabilir. Yeterki ev işlerini bir tür aile festivali haline getirmeyi başarabilelim. Size bir kaç kaliteli iletişim ve paylaşım örnek vermeye çalışayım: Örneğin bir pazar akşamı bütün gün çamaşırlar yıkanmış ve kurumuş çarşafların dürülmesi gerekiyor. Anne ve baba çarşafları karşılıklı dürerken evin küçük kızı birden çarşafın içine atlayıveriyor ve bir anda anne ile baba kahkahalar arasında çocuğu sallamaya başlıyorlar... Bir Pazar sabahı saat 10 sularında baba elinde tencere kapaklarını bir birine vurarak çocuklarını uyandırıyor. Yaramazlar mızmızlanıyor, çığlık atıyor, babalarına isyan ediyor ve kalkmak istemiyor. Baba pizza günü diye sesleniyor... Çocuklar yataklarından fırlıyor ve mutfakta toplanıyorlar. Anne hamuru hazırlarken, baba malzemeleri kesiyor ve çocuklar malzemeleri istedikleri gibi pizzanın üzerine yerleştiriyorlar... Anne çamaşırları yıkayacağı zaman, çocukların birisini renklileri ayırmakla görevlendiriyor, diğerini ise beyazları ve böylece bir yandan renkler konusunda eğitim verilirken bir yandan işleri birlikte yapmış oluyorlar...

Bu örnekler ailenin yaratıcılığına, anne ve babanın sorumlulukları paylaşmasına ve aile içinde uyumlu, iyi niyete dayalı bir ilişki olmasına göre çoğaltılabilir.



Evde yapılacak işlerin sistemli ve düzgün olması tüm aile bireyleri tarafından benimsenirse çalışan anneye düşen yük de azalacak anne akşam çocukları ile daha çok zaman paylaşabilecektir. Çalışan anneler çocukları ile kaç saat zaman geçirmeleri gerektiğini hesaplamak yerine, sahip oldukları kısacık zamanı ne kadar kaliteli yapabileceklerine bakmalıdırlar. Sistemsiz, yorgun düzensiz ve yardım alamayan çalışan bir anne ile ailesi arasında daha çok sorun yaşanılacak, daha çok kavga edilecek, daha çok karşılıklı suçlamalar yapılacak ve stresin artması bu ortamda kaçınılmaz olacaktır. Ve böyle bir ortam elbetteki çocukları olumsuz etkilleyecek, hatta çocukların kendi varlıklarını sorun gibi görmelerine, ailenin mutsuzluğunun nedeni olduklarına inanmalarına ve kendilerini suçlu hissetmelerine yol açacaktır.



Sonuç olarak elbetteki çalışan bir anne, çocuklarına ve ailesine karşı sorumluluğunu yerine getirebilir. Fakat bunun için sadece anneden özveri beklemek yanlış olur. Tüm aile bireylerinin ailenin sağlıklı iletişim kurması ve yaşamını sürdirebilmesi için elele birlikte uyum içinde hareket etmesi gerekmektedir. Bunu başaran ailelerde çocuklar sevgi içinde belli sistemde ve dengede büyürler. Bu da ilerideki yaşamlarını olumlu etkiler. Erken yaşta sorumluluk almayı öğrenirler. Aile sağlığı için ekip çalışması, anlayış ve tolerans gereklidir. O halde olaya çalışan anne çocuklarına karşı gereken sorumluluğu yerine getirebilir mi? diye bakmak yerine çalışan anne, ev ve iş yaşamını dengeleyebilmek için ailesinden gereken desteği alabiliyor mu? diye bakmak gerekir. Eğer tüm yük çalışan annenin sırtına yükleniyorsa hem işine hem de çocuklarına karşı sorumluluklarını yerine getirmekte çok zorlanacaktir. İş hayatında ve ev hayatında çok başarılı birçok çalışan anne vardır. Çocukların iyi yetişmesinde annenin çalışıp çalışmamasından ziyade aile içindeki paylaşımın daha büyük bir rolü olduğu bir gerçektir.



Tüm çalışan annelere ve onlara destek olan çocuklarına, eşlerine saygılar sunuyorum.



Perihan Yazıcı

Kaynak: HamileBilgi