Osmanlı zamanında İstanbul'da elçi olmak
 

Dünkü Hürriyet Gazetesi'nin tarih sayfasında dikaktimi çeken bir yazı bilgi notu oldu. Onu sizinle paylaşmak istiyorum.



III. Ahmed Fransız elçisini kabul ediyor, Jean Baptiste Van Mour, 1699



İstanbul'da elçi olmak fena halde yıpratıcıydı



Osmanlı İmparatorluğu kendini güçlü hissettiği dönemlerde, iç siyasetinde olduğu gibi dış siyasetinde de oldukça haşindi. Diplomatik dokunulmazlık diye bir kavramın olmadığı devirlerde, imparatorluk aleyhine işler çevirdiğine inanılan bazı elçiler için İstanbul'da bulunmak bazen gerçek bir işkenceye dönüşüyordu.



1710'da III. Ahmed döneminde Tolstoy'a kızılmış, Çar hükümetinin elçisi Yedikule zindanlarına atılmıştı. IV. Mehmed zamanında bir Rusya sefiri huzurda dayak yemişti. Sefir huzura girdiği zaman adetlere aykırı biçimde başını fazla eğmek istememiş, fakat ensesine şiddetli bir yumruk yiyince eğmeye mecbur olmuştu. Çavuşlar sefirin ensesine şiddetli bastırarak yüzünü yerlere sürtmüşlerdi.



Sefirin tercümanı bu manzaradan o kadar heyecana kapılmıştı ki, korkusundan dili tutulmuştu. O zaman IV. Mehmed, Öyle is vezirlerim bunu tercüme etsinler, cevabı sonra verilir demiş, sefirin dayakla huzurundan çıkarılmasını emretmişti. Sefiri dövmek vazifesini Merzifonlu Kara Mustafa Paşa bizzat yerine getirmişti. Nihayet sefir, kâtibi, tercümanı da feci şekilde hırpalanarak dışarı atılmışlardı.



Hürriyet Gazetesi, 28 Eylül 2008 Pazar, Sayfa 6