Nöbet izni mi, nöbet ücreti mi?
 

Sorunun cevabına geçmeden önce Kamu sağlık sektöründe çalışan arkadaşlarımızın

gönderdiği sorulardan anladığımız yanlış bir uygulamadan burada bahsetmek

istiyoruz.

Nöbet hizmetini yerine getiren personele bu hizmeti karşılığında 657 sayılı

kanunun 178/B maddesine göre kullandırılan -her 8 saat için bir gün- izinlerin,

nöbet hizmetinin yerine getirildiği günün ertesi günü ya da o hafta içinde vb

zamanlarda kullandırılacağı anlayışının hakim olduğu gönderilen bir çok

sorudan anlaşılmaktadır. İdarenin kullandırdığı, yerine getirilen nöbetin her

8 saati için bir gün izin veya bu süre için personele ödenen ücret fazla mesai

kapsamında olup; sözünü ettiğimiz kanun gereğince verilen izin veya ödenen para,

bir personelin bir aylık normal mesai ve nöbetlerde geçen sürelerin toplamından

kanuni çalışma süresi düşüldükten sonra ortaya çıkan fazla çalışma için verilmelidir.

Kanuni çalışma süresi de sağlık personeli için haftalık 45 saatten (hafta

sonu tatilleri hariç) her ay için ayrı ayrı belirlenir.

Yukarıda tanımladığımız şekilde algılanması gereken fazla çalışma yapan personelin

bu fazla mesaisi karşılığı olarak izin kullandırılması ya da ücret verilmesi

idarenin yetkisindedir. İdare, çalışılan hastanenin cinsi, personel durumu

ve iş yoğunluğunu dikkate alarak yapılan fazla mesainin her 8 saati için fazla

mesai yapan personele ücret verecek ya da izin kullandıracaktır.

Ancak; Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinin "Nöbet Esasları"

başlıklı 41. maddesinde gece nöbet tutan personele ertesi günü görev verilmeyeceği;

Hafta tatillerinde ve resmi tatil günlerinde nöbet tutanlara ise hizmeti aksatmamak

kaydıyla diğer iş günlerinde nöbet süresi kadar izin verilebileceği hüküm altına

alınmıştır. Böylece gece mesai yapan personelin dinlenmesi ile hafta sonu tatillerini

mesai yaparak geçiren personelin hafta içinde kullandırılacak izin ile telafi

edilmesi sağlanmıştır. Bu şekilde yapılan nöbet hizmeti ve normal mesainin aylık

toplamından kanuni olarak yapılması gereken mesai süresi düşüldükten sonra fazla

mesai belirlenecektir. Bu şekilde ortaya çıkan fazla mesainin ücret olarak personele

geri dönmesi veya izin olarak kullanılması ise idarenin yetkisinde olup; yüksek

motivasyon ile maksimum fayda elde etmek için; gece nöbet tutan personelin dinlenmesini

sağlamak veya hafta sonu nöbet tutan personelin için bunu telafi etmek ve anlatıldığı

şekilde yapılan fazla çalışmalar için izin kullandırmak veya ücret ödemek; personel

durumunu ve iş yükünü doğru bir şekilde tespit eden, personel arasında ayrımcılığa

sebep olmadan iş yüküne ve iş gerekleri ile personel durumuna göre iyi bir çalışma

planlaması yapabilen idareciler marifetiyle sağlanmaktadır. Gelen sorulardan

da anlaşıldığı kadarıyla yüksek nitelikli personeli çalıştıran kurumlarımızda

maalesef idare ve sevk etme konusunda niteliği olmayan idareciler, çalışanların

memnuniyetsizliğine, bunun sonucunda da yapılan işten beklenen faydanın

azalmasına neden olmaktadırlar. Sağlık Bakanlığına yapacağımız tavsiye

çözümü basit olan bu tür problemlerin ortaya çıkmaması için hastanelerde

profesyonel idareciliğe bir an önce geçilmesini sağlamaktır.

Kaynak: memurlarnet