Zorunlu hizmet kurasına katılacak uzman doktorun eş durumundan tayini nasıl olur?
 

21.06.2005 tarihinde kabul edilen 5371 sayılı kanun ile Sağlık Hizmetleri

Temel Kanununa eklenen Ek Madde 3 de doktorların zorunlu hizmete tabi oldukları

hükmü getirilmiştir. Sözü edilen kanun ile 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel

Kanununa eklenen ek 4. madde ile zorunlu hizmet atamaların kura ile yapılacağı

ancak, eş durumu ve sağlık durumu mazereti olanların bunun dışında olduğu

belirtilmiştir.

Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinde ise "bir mazerete dayalı

atamalar" başlıklı 18-21. maddelerinde eş durumu ve sağlık durumu atamaları

bir mazeret ataması olarak belirtilerek yönetmelikte her iki durum atamaları

da ayrı ayrı ele alınıp düzenlenmiştir. Diğer taraftan sözü edilen yönetmelik

ile bu yönetmeliğe de dayanak olan Başbakanlık tarafından çıkarılan memurların

atama ve nakil yönetmeliğinde eş durumu atamasının gerçekleştirilebilmesi için

her iki eşin de memur olma şartı aranmaktadır. Sizin gibi eşi SSK,

Bağ-Kur gibi sandıklara prim ödeyerek serbest çalışan personelin atamalarına

ilişkin düzenleme ise Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin "Olağanüstü

ve Özel Durumlarda Yer Değişikliği" başlıklı 21. maddesinde düzenlenmiş,

mazeret olarak sayılan eş durumu atamasının düzenlendiği madde kapsamı dışında

bırakılmıştır.

5371 sayılı kanun ile 3359 sayılı kanuna eklenen Ek 4. maddedeki "Eş durumu

ve sağlık mazereti nedeniyle yapılacak atamalar hariç personelin görev yerleri,

tercih hakkı verilmek sureti ile kurayla belirlenir." Hükmü ile beraber

yönetmelikteki yukarıda açıkladığımız maddeleri birlikte değerlendirdiğimizde;

personelin serbest çalışan eşinin bulunduğu yere atanmasını eş kurası ataması

içinde değerlendirilemeyeceği kanaatine varmaktayız.

Ancak, eşi SSK, Bağ-Kur gibi sandıklara prim ödeyerek serbest çalışan personelin

tüm bunlara rağmen, zorunlu hizmet kurasından sonra 5371 sayılı kanun ile Temel

Sağlık Hizmetleri Kanununa eklenen Ek: 6. maddede belirtilen "Devlet hizmeti

yükümlülüğünü yapmakta olan personel, mazeret ve zorunlu haller dışında başka

yere atanamaz." hükmü gereğince yönetmeliğin 21. maddesi doğrultusunda nakil

isteme imkânı bulunmaktadır. Biz Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliğinin

21. maddesinde düzenlenen Olağanüstü ve Özel Durumlarda Yer Değişikliğini yukarıdaki

kanun metninde yer alan "zorunlu haller" kapsamında değerlendirmekteyiz.

Eş durumu atamalarıyla ilgili olarak bir değerlendirme yapacak olursak; Sağlık

Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliği 3. maddesinde yönetmeliğin hazırlanmasındaki

dayanak belirtilmiştir. Bu dayanaklardan biriside 19/4/1983 tarihli ve 83/6525

sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile çıkarılan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme

Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliktir. Söz konusu yönetmelik ise

dayanağını DMKnun 2 ve 72. maddelerden almaktadır. Yönetmeliğin 12. maddesinde

Sağlık Durumu ve Eş Durumu özür grubu atamaları olarak değerlendirilmiş, 14.

maddesinde de Eş Durumu ataması düzenlenmiştir. Personelin eş durumu atamasından

yaralanabilmesi için eşinin Devlet Personel Dairesi Kurulması Hakkındaki 13.12.1960

tarih ve 160 sayılı Kanuna tabi bir kurumda memur statüsünde çalıştığını, görev

yeri belgesi ve nüfus kâğıdı örneği ile belgelendirmesi gerektiği hüküm altına

alınmıştır. Böylece eşi memur olmayan personelin kurum içi ataması eş durumu

ataması kapsamı dışında bırakılmıştır. Bu yönetmeliği esas dayanak alan Sağlık

Bakanlığı yönetmeliğinde de durum ayın şekilde değerlendirilmiştir. Ancak sağlık

bakanlığı bu tür personelin atamalarını yönetmeliğin Olağanüstü ve Özel Durumlarda

Yer Değişikliği başlıklı maddesinde düzenlemesine rağmen, özel kanunlarda eş

durumu ataması imkanı verilen personelden eşi memur olmayanların atamaları,

yönetmeliklerle eş durumu kapsamının daraltılması nedeniyle, imkansız hale gelmiştir.

Bu durumda eşi memur olmayanların, mesela 5371 sayılı kanunla mazeret

kurasına katılma imkânı verildiği halde, yönetmelikteki eş durumu kapsamının

daraltılması nedeniyle mağdur olmalarını kaçınılmaz kılmaktadır. Bu durumda;

19.4.1983 tarihli ve 83/6525 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile çıkarılan Devlet

Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 14.

maddesinin yeniden düzenlenmesi kanaatindeyiz. Bu madde kapsamına, aile birliğini

sağlama açısından, eşi memur olmayan personelin de alınması uygun olacaktır.

Yöneltilen sorunun ikinci kısmına geçecek olursak; mecburi hizmet bittikten

sonra eşinizin yanına tayin isteyebilirsiniz. Olağanüstü ve Özel Durumlarda

Yer Değişikliği nedeniyle Sağlık Bakanlığı Atama ve Nakil Yönetmeliği gereğince

müracaat ederek bunu gerçekleştirme imkânı var. Sizin durumunuzda olan yani;

Sağlık Bakanlığı personeli olup da, memur olmayan ancak eşi SSK ya da Bağ-Kur

primi ödeyen personelin nakilleri ile ilgili düzenleme sözü edilen yönetmeliğin

21. maddesinde düzenlendiği dikkate alındığında, söz konusu düzenleme doğrultusunda

eşinizin SSK ya da Bağ-Kura en az dört yıl; müracaat tarihi itibari ile

son bulunduğu yerde kesintisiz en az iki yıl prim ödediğini belgelendirmeniz

halinde; eşinizin bulunduğu yere atanma talebiniz; atanmak istediğiniz yerdeki

standardın uygun olması kaydıyla sözü edilen Yönetmelikte belirtilen atama ve

yer değiştirme dönemlerine bağlı kalınmaksızın genel hükümler çerçevesinde işlemler

tesis etmek suretiyle değerlendirilecektir. Eşinizin çalışmakta olduğu yerden

işyeri belgesi, vergi dairesi veya ilgili meslek kuruluşundan alınacak işyerinin

faaliyette olduğunu gösterir belge ve prim ödediğinizi gösterir belgeleri Bakanlığa

intikal ettirmek üzere İl Sağlık Müdürlüğüne teslim etmeniz, ayrıca bu şekilde

atamanızın yapılması halinde bu belgeleri her yıl Ocak ayında çalıştığınız kuruma

bildirmeniz gerekmektedir.



Kaynak: memurlarnet