Aday memur, yüzbaşı eşinden dolayı aylıksız izin alabilir mi?
 

657 sayılı Devlet memurları Kanununun III üncü kısım 3'üncü bölümde

aday Devlet memurları ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Bu hükümler yalnız

aday memurlara uygulanabilmektedir. Anılan Kanununda bu hükümler dışındaki

hangi hükümlerinin aday memurlara uygulanabileceğine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.

Bu nedenle 657'nin sayılı Kanunun adaylara ilişkin hükümlerine muhalif olmayan

diğer bütün hükümleri adaylara da uygulanmaktadır. Bu çerçevede izinlere, mali

haklara, sosyal haklara vb aday Devlet memurlarına yönelik özel düzenleme yapılmamış

konulardaki diğer hükümler aday Devlet memurlarına da uygulanmaktadır.

Devlet memurlarının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunda gösterilen süre ve

şartlarla izin hakkına sahip oldukları 23 üncü madde de belirtilmiştir. Yer

değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurların memur olan eşlerine izin verilmesi

72 maddede, yabancı bir memleket veya uluslararası kuruluşta hizmet alanlara

verilecek izin 77 maddede, Şahsen özel burs sağlayan ve bu burstan istifade

etmesi için kurumlarınca kendilerine maaşsız izin verilmesi 79 uncu maddede,

hazarda ve seferde muvazzaflık hizmeti dışında silah altına alınan izin verilmesi

81 inci maddede, yıllık izin 102 ve 103 üncü maddelerde, mazeret izni 104 üncü

maddede, hastalık izni 105 inci maddede, aylıksız izin 108 inci maddede, yaptırılan

fazla çalışma dolayısı ile her sekiz saat için 1 gün olarak izin verilmesi 178

inci maddede, Bakanlıklararası Ortak Kültür Komisyonu Tarafından yurt dışında

görevlendirmelerde verilecek aylıksız izin ek madde 36'da düzenlenmiştir.

657 sayılı Devlet memurları Kanunun aylıksız İzin başlıklı 108 inci maddesinde

"Devlet memurunun bakmaya mecbur olduğu veya memur refakat etmediği

takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden

birinin ağır bir kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa tutulmuş olması hallerinde,

bu hallerin raporla belgelendirilmesi şartıyla Devlet memurlarına, istekleri

üzerine en çok altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Aynı şartlarla bu süre

bir katına kadar uzatılabilir.



Devlet memurlarına on hizmet yılını tamamlamış olmaları ve istekleri halinde

memuriyet süreleri boyunca ve bir defada kullanılmak üzere altı aya kadar aylıksız

izin verilebilir. Ancak, Sıkıyönetim veya olağanüstü hal ilan edilen bölgelere

veya kalkınmada öncelikli yörelere 72 nci madde gereğince belli bir süre görev

yapmak üzere mecburi olarak sürekli görevle atananlar hakkında bu bölgelerdeki

görev süreleri içinde bu fıkra hükmü uygulanmaz.



Doğum yapan memurlara istekleri halinde 104 üncü maddenin (A) bendinde belirtilen

sürelerin bitiminden itibaren 12 aya kadar aylıksız izin verilir.



Yetiştirilmek üzere (bursla gidenler dahil) yurt dışına Devlet tarafından gönderilen

öğrenci ve memurlarla, yurt içine ve yurt dışına sürekli görevle atanan memurların

eşlerine memuriyetleri süresince her defasında bir yıldan az olmamak üzere en

çok dört yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Bunların dönüşlerinde, bu Kanunun

72 nci maddesi çerçevesinde görev yerlerine bağlı olmaksızın atamaları yapılır.



Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazeretini gerektiren sebebin kalkması

halinde, memur derhal görevine dönmek zorundadır. Mazeret sebebinin kalkması

halinde veya aylıksız izin süresinin bitiminde görevine dönmeyenler, memuriyetten

çekilmiş sayılırlar.



Muvazzaf askerliğe ayrılan memurlar askerlik süresince görev yeri saklı kalarak

aylıksız izinli sayılırlar. Bunlar hakkında 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti

Emekli Sandığı Kanunu hükümleri ile bu Kanunun 83 üncü maddesi hükümleri saklıdır."hükmü

yer almaktadır.

Bu itibarla aday devlet memuruna asaleti tasdik edilmeden 657 sayılı Kanunun

108 maddesinin 4 üncü fıkrası hükmü uyarınca aylıksız izin verilebilmektedir.

İzin verilmesi hususunda idarenin takdir yetkisi bulunmaktadır. Burada eşin

yüzbaşı olmasının bir önemi yoktur.

Ancak, her ne kadar idarenin takdir hakkı varsa da bu yetkinin kamu yararı

ve hizmet gereklerine uygun olması gerekmektedir. Devlet Memurlarının Yer Değiştirme

Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikte de eş durumu nedeniyle yapılacak

atamalarda öncelik sağlanması öngörülmüş ve Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup

subay ve astsubayların bu Yönetmeliğin ek 1 inci maddesi kapsamına girenlerin

görev süresiyle sınırlı olmak üzere atandıkları yere, memur olan eşinin atanmasında

mevzuatı uyarınca yürürlüğe konulan norm kadro sayılarına ilişkin hükümlerinin

uygulanmayacağı ifade edilmiştir. Her ne kadar bu durum bu kapsamda değerlendirilemezse

de idarenin izin verip vermeme hususunda takdir yetkisi çok sınırlıdır.

Kaynak: memurlarnet