Doğum Sonrası Depresyon
 

Doğum Sonrası Depresyon



[/b]









Doğumdan hemen sonraki

dönem pekçok kadın için rüya gibidir. Eve yeni gelen bir

bebek aileye neşe ve mutluluk saçar.



Ancak bu dönem keyifli

olduğu kadar streslidir de. Eve yeni bir bireyin katılışı

kadınların önemli bir kısmında zihinsel ve duygusal

değişikliklere yol açar. Zihinsel ve duygusal durumu etkileyen

bu hastalıklar melankoli, depresyon ve psikoz olarak

sınıflandırılabilir.



Doğum

Sonrası melankoli



Kadınların yaklaşık %85'inde doğumdan sonra melankolik bir

durum görülür. Bu gerçek bir duygudurum bozukluğundan çok

doğumun normal bir parçası olarak kabul edilmelidir. En sık

doğumdan sonraki ilk haftada ortaya çıkar. Annelerde





Uyku problemleri

Ağlama krizleri

Üzgün görünme

Halsizlik

Başağrıları

Konsantrasyon güçlükleri

Şaşkınlık

Sinirlilik

İştahsızlık





görülebilir. Bu tablo çok önemli

değildir. Genelde 1-2 hafta içinde şikayetler kendiliğinden

kaybolur. Ancak bu kısa geçiş döneminde ailesinin ve eşinin

anlayışlı davranması ve kendisine yardımcı olmaları

gereklidir. Annelerin %10-15'inde melankoli tablosu 2 haftada

uzun sürebilir. Bu durumda depresyon söz konusu olabilir ve

profesyonel yardım gerekebilir.



Doğum sonrası

depresyon



Kadınların bir kısmında görülen doğum sonrası depresyon

melankoliden daha farklı ve ciddi bir durumdur. Tanım olarak

doğumdan sonraki 4 hafta içinde herhangi bir zamanda majör

depresif bir dönem yaşanmasıdır. Ancak bazı kadınlarda bu

süre 6 haftaya kadar uzayabilir. Nedenleri tam olarak

bilinmemekle birlikte doğumdan sonra ani gelişen hormonal

değişimlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Başka bir

neden de psikolojik streslerdir. Bebeğe karşı aşırı bir

sorumluluk duygusunun gelişmesi oolayın altında yatan bir

diğer sebep olabilir. Kadının eşi ile olan anlaşmazlıkları

ya da ekonomik problemler olayı alevlendirebilir. İlk defa anne

olanlar veya eşi ile ayrı olan kadınlar dah yüksek risk

altındadır. Daha önceki gebeliklerinden sonra depresyon

yaşayanlarda da daha sık görülür.



Genelde doğumdan sonraki 1-5. günler

arasında belirtiler başlar. Hafif depresyonda en sık görülen

bulgular halsizlik, isteksizlik, sinirlilik, unutkanlık ve

değişik korkulardır. Bunlara genelde uyku problemleri eşlik

eder. Biraz daha ileri vakalarda bu belirtilere aksiyete

(endişe), panik atak, ağlama krizleri, bebeğe karşı

ilgisizlik, ciddi uyku bozuklukları ile ölüm ve r

düşünceleri eklenir.



Doğum sonrası depresyona % 5 oranında

rastlanır.Eskiden sosyal statü ve evlilik ilişkilerinin

depresyon ile ilişkisi olmadığı düşünülürken yeni

çalışmalarda fakir ve bekar kadınlarda 2 kat daha sık

görüldiğü ileri sürülmektedir. Genç yaşta anne olanlarda

da 2-3 kat fazla görülür. Gebelik esnasındaki duygu durumu

ile doğum sonrası depresyonun bir ilişkisi bulunamamıştır.



Doğum sonrası depresyonun tedavisi

majör depresyon ile hemen hemen aynıdır. Genelde hastalar

psikoterapi ve antidepresan ilaçlardan fayda görürler.

Emzirenlerde antidepresan kullanımı önerilmediğinden tedavi

esnasında kadın doğum ve psikiyatri hekimlerinin birlikte

tedavi planı yapmaları uygun olacaktır. Emzirmenin olumlu

etkileri nednei ile hafif vakalarda ilaç tedavisi yerine sadece

psikoterapi yeterli olabilir. Hastaların 2/3'ünde şikayetler

en geç 1 yıl içinde kaybolur. kalan vakalarda ise birden

fazla sayıda depresif atak görülür.



Postpartum depresyon geçiren ya

da risk altında olan kadınlara öneriler





Çok fazla kendinizi yormayın. Uyku

zihinsel sağlık açısından çok önemlidir.

Bebeğiniz uyurken siz de uyumaya

çalışın

Bebeğinizin hareketleri uykunuzu

bozuyor ise onu başka bir odaya almayı deneyin

Eşinizle bir vardiya sistemi

geliştirin ve bu şekilde bebekten sadece siz sorumlu

olmayın

Etrafınızdaki akraba ve

arkadaşlarınızdan yardım isteyin. Bu sayede kendinize

dinlenecek zaman ayırın

Eğer mümkünse doğum öncesi

hazırlık kurslarına kaydolun.

Gebelik esnasında ve sonrasında

beslenmenize dikkat edin





Doğum sonrası

psikoz



En ciddi postpartum (doğum sonrası) psikolojik hastalıktır.

Gebelikten önceki yıla göre karşılaştırıldığında

hastalığa yakalanma riski 20 kat fazladır



Psikoz düşünce bozukluğu ya da

gerçekle ilişkinin kaybedilmesi olarak tanımlansa da ciddi

duygulanım bozuklukları da bu şekilde sınıflandırılabilir.

Halüsinasyonlar (gerçekte olmayan şeyleri görme ya da duyma)

veya hezeyanlar (gerçekle ilgisi olmayan şeylere inanma)

olabilir. Önceden kestirilemeyen duygu dalgalanmaları

görülür. Genelde doğumdan sonra 2 gün-3 hafta arasında

belirtiler ortaya çıkar. Hezeyanlar özellikle bebek üzerine

odaklanır. Bazı durumlarda anne bebeğe karşı aşırı

koruyucu obsesyonlar (takıntılar) geliştirebilir. Bazı

vakalarda da r düşünce ve girişimleri olur.



Postpartum psikoz son derece acil ve

profesyonel yardım gerektiren ciddi bir durumdur. Sıklıkla

hastaneye yatırılarak tedavi gerekir. Uygun tedavi ile %95

vakada 2-3 ayda iyileşir.





Kaynak: Dr.Alper Mumcu