Mavi Gözlü Dev
 

Uzun zamandır bir Nazım Hikmet hikayesinin Türk sinemasındaki eksikliği aklımıza bile gelmemişken birdenbire gündeme düşen Mavi Gözlü Devle beraber ‘Bizim neden Nazımı anlatan filmimiz yok sorusu akıllarımıza çakıldı kaldı. Peki Biket İlhanın yönetiminde ve Metin Belginin senaryosunda canlanan Nazım Hikmet portresi bu özrümüzü nasıl giderdi? Nazımın 1941 ile 1969 yılları arasında geçirdiği hapishane yılları çerçevesinde büyük şairin sinemadaki ilk biyografisini hevesle ele alan çift, maalesef bu uçsuz bucaksız kaynağa büyük haksızlık etmiş. Nazımın portresini tutarsız ve dengesiz bir biçimde çizen ve sinemacılık açısından da doğru noktalara temas etmeyi başaramayan bir sinema var karşımızda. Öyle ki film, sinemadan çok bir ortaokul müsamaresini, ya da kimi hoş görsellerle süslenmiş bir edebiyat ödevini çağrıştırıyor.



İlhan ve Belginin kalkıştıkları işin ciddiyetini ve zorluğunu kabul ediyor, samimiyetlerine ve sinemamızın bu büyük çukurunu doldurma çabalarına da saygı duyuyorum. Lakin böyle alelacele ve kararsızlıkla tutuşturulmuş biyografik malzemelerden oluşan bir film görünce, Nazım konusunun halihazır gündem gücünün ve insanların Nazıma olan boynu bükük saygı ve hayranlığının arkasına sığınılmış gibi düşünmeden edemiyor insan.

Bir kere senaryo bir düzlük. Nazım Hikmet gibi bir adamın yaşamında inişlerin çıkışların, düşüşlerin kalkışların olmayacağı nasıl düşünülemezse onu anlatan metnin de hendeksiz, tuzaksız, çatışmasız ve heyecansız olması kabul edilemez. Olay zinciri sahneler arası bağıntısızlıktan dolayı kopuk ve tutuk; film dramatik açıdan sığ ve üstelik de karakterin psikolojik evrimi fırtınanın ortasında kalmış bir kayık gibi ne kıyıya ulaşıyor, ne köpürüyor, ne duralıyor. Nazım bir an sinirli, dik başlı, geçimsiz ve inatçı bir adamken, kimi zaman yumuşacık ve sıcacık, yardımsever ve aklı selim bir erdem timsali kesiliveriyor. Şairin bu özelliklerin hepsini de bünyesinde barındırmadığını iddia edecek değilim. Ama bildiğim bir şey var ki o da, bir filmin her şeyi anlatmaya kalkışmasından pek bir hayır gelmeyeceği.