Temel yaşam desteği nedir?
 

YAPAY SOLUNUMA BAŞLAMADAN ÖNCE SOLUNUMUN OLMADIĞINDAN

KESİNLİKLE EMİN OLUNMALIDIR!



Bunu anlamak için,



BAK : Göğüs inip kalkmıyorsa,



DİNLE : Kulağınızla dinlediğinizde nefes sesi

duymuyorsanız,



HİSSET : Yanağınızda nefes rüzgarını hissetmiyorsanız.



TEMEL YAŞAM DESETEĞİNE BAŞLAYIN!!!





TEMEL YAŞAM DESTEĞİ







Solunum ve kalp durması nedir?



Solunum durması: Solunum hareketlerinin durması nedeniyle

vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasıdır. Hemen yapay

solunuma başlanmaz ise bir süre sonra kalp durması meydana gelir.



Kalp durması: Bilinci kapalı kişide büyük arterlerden

nabız alınamaması durumudur. Kalp durmasına 5 dakika içinde müdahale edilmezse

dokuların oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı oluşur.







Temel Yaşam Desteği nedir?



Hayat kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan

sonra, solunumu ve/veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine

oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan pompalanmasını sağlamak

üzere yapılan ilaçsız müdahalelerdir.



Temel yaşam desteğine başlarken eğer çevrede biri varsa

hemen 112 aratılmalıdır. Boğulma ve travmalarda ilkyardımcı yalnız ise 1

siklusdan sonra kendisi yardım çağırmalıdır. Bebek ve çocuklarda, ilkönce iki

solunum yapılır, ardından 112 aranır.







Hava yolunu açmak için Baş-Çene pozisyonu nasıl verilir?



Bilinci kapalı bütün hasta/yaralılarda solunum yolu

kontrol edilmelidir. Çünkü dil geriye kayabilir yada herhangi bir yabancı

madde solunum yolunu tıkayabilir. Ağız içi kontrol edilerek temizlendikten

sonra hastaya baş-çene pozisyonu verilir.



Bunun için ;



Bir el alına

yerleştirilir,

Diğer elin iki parmağı çeneye yerleştirilir,

Baş geriye doğru

itilir.

Böylece dil

yerinden oynatılarak hava yolu açıklığı sağlanmış olur.

















Yapay solunum nasıl yapılır?



Hasta/yaralının

hava yoluaçıldıktan sonra, solunum Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile

değerlendirilir,



















Solunum yoksa tıbbi yardım istenir (112),



Hemen yapay

solunuma başlanır.YAPAY SOLUNUMA BAŞLAMADAN ÖNCE SOLUNUMUN OLMADIĞINDAN

KESİNLİKLE EMİN OLUNMALIDIR!



Ağızdan ağıza

tekniği için hasta/yaralıya Baş-Çene pozisyonuverilir,



Bir elin baş ve

işaret parmakları ile burun kanatları havaçıkmayacak şekilde kapatılır,



İlkyardımcı,

hasta/yaralının ağzını havaçıkmayacak şekilde kendi ağzı ile kavrar,











Hasta akciğerine 400-600 ml hava gidecek şekilde ağızdan

iki kez üflenir,



Bu şekilde verilen hava hayati organları koruyacak

yeterli oksijene (%16-18) sahiptir,



Bebeklerde ve çene

kilitlenmesi gibi durumlarda yetişkinlerde,yapay solunum ağızdan buruna hava

verilerek yapılmalıdır,



Yapay solunumunetkili

olup olmadığı Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile her 10 üflemede bir kontrol

edilmelidir,



İlkyardımcı

kendini korumak için yapay solunum sırasında incebir tülbent, gazlı bez gibi

araçlar kullanabilir.







Dış kalp masajı nasıl yapılır?



KALP MASAJINA

BAŞLAMADAN ÖNCE KALBİN TAMAMEN DURDUĞUNDANKESİNLİKLE EMİN OLUNMALIDIR!



Temel yaşam

desteğine başlarken eğer çevredebiri varsa hemen 112 aratılmalıdır. Boğulma ve

travmalarda ilkyardımcı yalnız ise 1 siklusdan sonra kendisi yardım

çağırmalıdır. Bebek ve çocuklarda, ilkönce iki solunum yapılır, ardından 112

aranır. (*)



Alttaki kaburgalar

elletespit edilir, eller kaydırılarak göğüs kemiğinin alt ucu belirlenir.



Heriki kaburganın

birleştiği noktaya (sternum ucu) iki parmak konur ve üstüne diğer el topuğu

yerleştirilerek bası noktası tespit edilir. Bu elin üzerine diğer el

yerleştirilir.











Heriki el

parmakları birbirine geçirilir ve hastaya temas etmemesine dikkat edilir. Eller

sabit tutulmalıdır. Dirsekler ve omuz düz ve hasta/yaralının vücuduna dik

tutulacak şekilde tutulmalıdır.



Vücut ağırlığı ile

kaburga kemikleri 4-5cm içe çökecek şekilde (yandan bakıldığında göğüs

yüksekliğinin 1/3’ü kadar ) ritmik olarak sıkıştırma-gevşetme şeklinde bası

uygulanır. Erişkinlerde dakikada 100 bası uygulanmalıdır.



Dış kalp masajı 1

yaşın altındaki bebeklerdegöğüs kemiği alt ucuna iki parmakla, göğüs kemiği 1-1,5 cm içe çökecek şekilde

dakikada 100 bası olarak yapılır. 1-8 yaşına kadar çocuklarda tek elle 2.5-5 cm çökecek şekilde

yapılmalıdır (yandan bakıldığında göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar).



Yapay solunum ve

dış kalp masajı birlikte uygulandığında , yetişkinlerde tek ya da iki

ilkyardımcı ya da iki ilkyardımcı ile 15/2 olarak uygulanır. (Bebek ve 1-8 yaş

çocuklarda ise 5/1 olarak uygulanır.)



Hersiklusta

hasta/yaralının solunumu ve şah damarından nabzı 5 saniye süre ile kontrol

edilmelidir (1 siklus:15 kalp masajı ve 2 yapay solunum uygulamasının 4 kez

tekrarlanmasıdır).



Temel yaşam desteğine

bu konuda eğitim almış birsağlık personeli gelinceye kadar devam edilmelidir.



(*)Temel yaşam desteği yapılırken yaş önemli bir

faktördür. Orta yaş ve üzerindeki bir hastada ölüm nedenlerinin başında

ventriküler fibrilasyon gelmektedir. Böyle bir durumda olay yerine gelen 112

ekibi defibrilasyon yaparak hastayı kurtarma şansını artırabilir. Bu nedenle

süratle 112’yi aramak son derece önemlidir.







Çocuklarda (1-8 yaş) Temel Yaşam Desteği nasıl yapılır?



Çocuğunhava yolu

açıldıktan sonra, solunum Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile değerlendirilir,



Solunum yoksa

tıbbi yardım istenir (112),



Çocuğaönce

Baş-Çene pozisyonu verilir,



Hemen yapay

solunuma başlanır. YAPAYSOLUNUMA BAŞLAMADAN ÖNCE SOLUNUMUN OLMADIĞINDAN

KESİNLİKLE EMİN OLUNMALIDIR!



Yapay solunum

ağızdan ağıza ya da ağızdan ağız ve buruna tekniği ileçocuğun yaşı ve yüzünün

büyüklüğüne göre gerçekleştirilir,



Yapay solunumaiki

kez hava üflenerek başlanır ve tıbbi yardım istenir (112),



Yapaysolunum

dakikada 15-20 olacak şekilde yapılır,



KALBİN

ATMADIĞINDAN KESİNOLARAK EMİN OLUNDUKTAN SONRA KALP MASAJINA BAŞLANMALIDIR!



Kalp masajı tekelle

basılarak yapılır,



Bası noktası

yetişkinlerde olduğu gibi belirlenir.Büyük çocuklarda tek elin basısı yetersiz

görülürse yine yetişkinlerdeki gibi uygulama yapılır,



Çocuklarda

dakikada 100 bası uygulanır,



Bası gücüise göğüs

boşluğu 2.5-5 cm

çökecek şekilde (yandan bakıldığında göğüs yüksekliğinin 1/3’ü kadar) ,



Çocuklarda bir ya

da iki ilkyardımcı ile 5/1olacak şekilde uygulama yapılır, ancak çocuğun

iriliğine göre bu uygulama gerekirse yetişkinlerde olduğu gibi 5/2 olarak

gerçekleştirilir.







Bebeklerde (0-1 yaş) Temel Yaşam Desteği nasıl yapılır?



Bebeğintopuğuna

hafifçe vurularak bilinç kontrolü yapılır,



Çocuğun hava yoluaçıldıktan

sonra, solunum Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile değerlendirilir,



Solunum yolunun açılması için bebeğe Baş-Çene pozisyonu

verilir (bebeğin başı hafifçe itilir). Başın fazla gerdirilmesi solunum

yollarını tıkayıp olumsuz sonuçlar yaratabileceğinden başa hafif bir eğim

vermek son derece önemlidir!



Yapay solunuma

başlanırken ilkyardımcı ağzını bebeğin ağzı ve burnununüstüne

yerleştirilmelidir,



Yapay solunuma iki

kez hava verilerek başlanır,



Tıbbi yardım

istenir (112),



Üflemenin ayarı

bebeğin göğsünün kalkışhareketlerine göre olmalıdır, çocuğun akciğerlerinin

alacağından daha fazla hava üflenmemelidir,



Solunum sıklığı

dakikada 20-25 olmalıdır,



Nabızkontrolü

dirsek önyüz iç kısmındaki kol atardamarı hissedilerek yapılır,



NABIZIN ALINAMADIĞINDAN YANİ KALBİN ATMADIĞINDAN KESİN

OLARAK EMİN OLUNDUKTAN SONRA KALP MASAJINA BAŞLANMALIDIR!



Bebeğin iki memesi

arasında hayali birçizgi olduğu varsayılarak bu çizginin orta noktasında göğüs

kemiği tespit edilir. Buraya iki parmağı bastırmak suretiyle kalp masajına

başlanır,







Kalpmasajı göğüs

kemiği 1-1.5 cm

içeri çökecek şekilde yapılır,



Bebeklere dedakikada

100 bası uygulanır,



Bebeklerde de kalp

masajı ve yapay solunumsayısı 5/1 olacak şekilde uygulanır.