Depresyonun nedenleri nelerdir?
 

Depresyonun nedeni tam olarak bilinememektedir. Neden olabilecek

faktörler üç başlık altında toplanmaktadır: Biyolojik etkenler Genetik etkenler Psikososyal etkenler

Aslında gruplanan bu etkenler birbirinden tamamı ile

bağımsız değildir.Hepsinin birbiri ile ilişkisi vardır.Biyolojik faktörler:Yapılan araştırmalarda beyin hücrelerinde mevcut olan biyojenik aminlerin

(homovalinik asit, 5-0H indol asetik asit, vb.) depresyon hastalarının kan, idrar ve beyin

sıvılarında bulunan miktarlarının normal değerlerin dışında olduğu görülmüştür.

Özellikle norepinefrin ve serotonin olarak adlandırılan nörotransmitterlerin üretim,

salınım, geri alım vb. metabolizmalarında bozukluk ile depresyon ve diğer duygulanım

bozukluklarının ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu konuda yapılan hayvan

araştırmalarında bu maddelerin metabolizmalarını düzenleyen ilaçların kullanımı ile

hayvanlarda depresyon semptomlarının bir süre sonra ortadan kalktığı görülmüştür.

Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar da bu maddelerin metabolizmalarını düzeltmeye

yöneliktir.

Bu maddelerden başka vücutta değişik organlardan salınan hormonlar da

depresyon oluşumunda rol oynar. Örneğin böbrek üstü bezi, tiroid bezi veya hipofizden

salgılanan hormonlar depresyon oluşumuna katkı sağladığı gibi bunların anormal olması

durumunda ilaç tedavisi ile depresyon düzelmeyebilir. Bazı durumlarda bu hormonları

düzenleyen ilaçları da tedaviye eklenmesi gerekebilir.

Uyku düzeninin bozulması veya bağışıklık sisteminin de depresyona yol

açtığını öne süren çalışmalar vardır. Ancak bu konular henüz kesinlik

kazanmamıştır.

Genetik faktörler:

Depresyonda genetik yatkınlığın olduğu herkesçe kabul edilen bir

gerçektir. Ancak bu konu biraz karışıktır. Bazı hastalarda genetik yatkınlık olmaksızın

çevresel faktörler depresyon yaratabilmektedir. Aile araştırmalarında ağır depresyonu olan

kişilerin birinci derece yakınlarında depresyon normal topluma göre iki üç kat fazla

görülmektedir. Yine tek yumurta ikizlerinde birinin depresyon geçirmesi durumunda diğerinin

hastalanma oranı % 50 dir. Bu çalışmalar da depresyona genetik yatkınlığın olduğunu

göstermektedir.

Psikososyal etkenler:

Araştırmalar stresli yaşam olaylarının genelde depresyonun ilk kez

ortaya çıkışında etkili olduğunu daha sonra görülen ataklarla bir ilişkisinin

bulunmadığını ortaya koymuştur. Öne sürülen teoriye göre ilk atağa eşlik eden stres

beyinde kalıcı değişiklikler yapmakta ve bu da hastalığın tekrarlamsına yol açmaktadır.

Zaman içinde stres yaratan durum ortadan kalksa da hastalık kendiliğinden tekrar ortaya

çıkabilmektedir. Küçük yaşta anne ve babasını kaybedenlerde yaşamın ileri yıllarında

depresyon ortaya çıkma şansı fazladır. Eşini kaybeden kişilerde depresyon ortaya çıkma

oranı en fazladır.

Aile içinde sorunlar olması direk depresyona yol açmasa da iyileşme

süresini ve hastalık sonrası hastanın uyumunu etkiler.

Depresyona yol açan direk bir hastalık öncesi kişilik

tanımlanamamıştır. Belli durumlar ortaya çıktığında herkes depresyona girebilir. Stres

yaratan durum kişiye göre değişmektedir.Sizi hiç etkilemeyen bir durum bir başkasında

ağır stres yaratabilir. Kişinin benlik saygısını zedeleyen durumlar en çok depresyona yol

açan stresörlerdir. Psikanalistler depresyonu farklı dinamiklerle anlatmaktadır. Onlara göre

genelde kendisinden beklentisi yüksek olan ve ideallerini gerçekleştirememiş insanlarda

depresyon fazladır,bu kişiler kendi isteklerini gerçekleştirmekten ziyade başkalarını mutlu

etmeye çalışırlar veya hayattan beklentileri fazladır ve bunu gerçekleştiremeyeceklerini

anlamışlardır. Öğrenilmiş çaresizlik teorisine göre kişi hayatının kontrolünü

kaybettiğinde depresyona girer. Yine kişinin hayata kötümser bakması, kendisinin hep olumsuz

yönlerini görmesi, yaşamış olduğu tecrübelerini hep olumsuz olarak değerlendirmesi

depresyon geçiren kişilerde sık görülen özelliklerdir.