Dişeti hastalıkları hakkında bilmemiz gerekenler
 

Dişeti iltihabı (piyore) nedir?





Periodontitis ya da halk arasında bilinen adı ile 'piyore' dişleri

saran kemik ve dişeti dokularinin iltihabıdır. Dişler ağız içinde

görebildiğimiz kron kısmı ve çene içine gömülmüş 'kök'ten oluşmuştur.

Kökler kemik için de ince lifler yardımı ile tutunmaktadır. Bunun

yanında çene kemiğinin iç yüzünü saran pembe dişeti'de dişin boyun

kısmına yapışır. Dişeti iltihabı sadece gözle görülen dişetini değil,

kemik dokuyu da etkileyeceğinden kontrol altına alınmayan bir dişeti

rahatsizlıgı sonuçta çürüksüz dişlerin sallanmasına ve çekilmesine

neden olacaktır.



Dişeti iltihabı nasıl baslar?





'Dental plak' da denilen mikrop tabakasının dişler üzerinde birikmesine

izin verilirse bu tabaka içinde yaşayan bakteriler tarafından üretilen

zararlı maddeler dişetlerinde iltihaba yol açar. Dişeti hastalığının bu

erken dönemine 'gingivitis' denir. Gingivitis aşamasi Resim 1'de

görüldüğü gibi hafif kızarıklıkla kendini belli edebileceği gibi

görüntü olarak daha hafifte olabilir.



Dental plak nedir?





'Dental plak' dişler üzerinde düzenli olarak biriken mikrop tabakasıdır. Bu tabaka istenmeyen 2 şeyi oluşturur.





Diş çürüğü



Dişeti hastalığı



Dental plak yumuşak ve renksizdir. Bu nedenle belli bir kalınlığa

ulaşmadan görülemez. Yoğun olarak dişlerin araları ve dişeti-diş

sınırında birikir. Bu tabakanın oluşumu engellenemez, ancak hergün

düzenli dikkatli ve yeterli diş fırçalamak ile diş ve dişetlerine zarar

verecek miktarda birikmesi önlenir. Diş araları gibi fırçanın

ulaşamadığı bölgelerdeki plak, diş ipi ile temizlenir.





Sağlıklı dişeti nasıl görünür?





Saglıklı dişeti pembe ve dişleri sıkıca sarar durumdadır.







Dişeti hastalıklarına sık rastlanılır mı?





Evet diş çürüğünden daha sık. Neredeyse tüm erişkinler bir dereceye

kadar bu hastalıktan etkilenir ve birçok vak'a da hiç çürüğü olmayan

dişler sadece sallandıkları için çekilirler.



İltihaplı dişeti'nin görünümü nasıldır?





İltihaplı dişeti kırmızı ve / veya sis görünümündedir. Fırçalarken kanayabilir.



Dişeti iltihabının belirtileri nelerdir?





Dişeti rahatsızlıkları bazen fark edilemeden çok ilerlemiş olabilir.

Bununla birlikte aşağıdaki belirtilerin bir ya da birkaçının birarada

gözlenmesi dişeti rahatsızlığı olasılığını akla getirmektedir.





Ağiz kokusu



Kırmızı ve sis dişetleri



Ağızda tat bozukluğu



Dişetlerinin çekilerek diş kökünün açığa çıkması



Sallanan dişler



Zamanla eğilen ya da çarpıklaşan dişler



Dişeti kanaması (diş fırçalarken ya da kendiliğinden)



Dişeti iltihabı tedavi edilir mi?





Evet. Ancak tedavi iltihabın ne derece ilerlediğine bağlıdır. Sadece

'gingivitis' safhasında yapılan tedavi yüksek başarı sağlar. Tedavi

süresince, diş hekiminiz dişlerinizi diş taşından arındırıp diş

fırçalama tekniğinizi en iyi hale getirecektir. Bundan sonraki

sorumluluk size düşmektedir. Usulüne uygun yaptığınız temizlik,

dişetlerini, pembe ve sağlıklı görüntüsüne kavuşturacaktır. Ancak

tedavi'ye en kısa sürede başlanması şarttır.





Ağızdaki tüm dişler iltihaptan eşit olarak etkilenir mi?





Hayır. Temiz tutulabilen dişlerin etrafında dişeti rahatsızlığı

görülmez. Hastalık, genellikle temizlenmesi zor olan arka dişler ve diş

aralarında gözlenir.



Dişeti iltihabı nasıl yayılır?





Zaman içinde diş yüzeyine tutunan dental plak dişeti seviyesinin altına

uzanır ve iltihabı olayı yayar. Bu durum genellikle çok yavaş ilerler

ve dişe destek olan kemiğin harabiyeti ile birlikte diş ile dişeti

arasında, normalde çok sığ olması (1-2 mm.) gereken bir boşluk

oluşumuna neden olur. Bu 'periodontal cep' İltihabın yayılması ile daha

da derinleşir.



İşte 'periodontitis' dişeti hastalıgının bu dönemine verilen addır.

Yıkıma uğrayan kemik miktarı arttıkça dişler artan oranda sallanmaya

başlar. Dişeti ceplerinin derinleşmesi çogu zaman beraberinde dişeti

apselerinin oluşumuna neden olur. Bazı durumlarda da kemiğin erimesini

takiben dişeti çekilir ve kökler görünecek şekilde ortaya çıkar.

İltihabın bu derece ilerlemesi genelde ağrısız oldugu için hasta,

olayın farkında olmayabilir.



İlerlemiş diseti hastalığı (periodontitis) tedavisi nasıl yapilir?





Tedavi size uygun diş firçalama ve dişipi kullanma tekniklerinin

öğretilmesi ile başlar. Daha sonra ki basamak ise doktorunuz tarafından

dişleriniz üzerindeki diştaşı ve 'dental plak'ın temizlenmesidir. Bu

işlem genellikle birkaç randevu gerektirir. Tedaviniz bittikten sonra,

üzerinize düşen diş ve ağız temizliğini yaparsanız dişetlerindeki

kırmızılık ve sisliğin ortadan kalktıgını ve sallanan dişlerinizin çene

kemiğinize daha iyi tutundugunu izleyebilirsiniz. Bazı ileri durumlarda

ameliyat olmanız doktorunuz tarafından önerilebilir. Böyle bir öneri

ile karşılaştıysanız detaylı bilgi almak için lütfen dişeti uzmanımız

ile görüşünüz.



Dişeti ameliyatından sonra neler beklemeliyim?





Dişeti ameliyatları ve diştaşı temizliği işleminden sonra dişeti

iyileşmesinin doğal sonucu olarak dişetleri bir miktar küçülürler. İşte

bu nedenle bazi vak'alarda dişler uzamış gibi görünür. Tedavi öncesi

hastalık ne kadar ileri ise bu küçülme miktarı o kadar fazladır. Bu

durum hastaları sadece estetik olarak değil sıcak-soğuk hassasiyeti

şeklinde de rahatsız eder. Bu hassasiyet zamanla kendiliğinden

azalabileceği gibi yüksek flourür içeren diş macunlarının kullanılması

ile de ortadan kaldırılabılır. Dişeti ameliyatlarından sonra dişler

eskisine göre daha fazla sallanma gösterebilirler ancak bu 2-3 ay

içinde tamamen ortadan kalkar.



Dişeti hastalığının tek sebebi 'dental plak' mıdır?





Hem evet, hem hayır. Bazi insanlarin vücut savunma mekanızması çok

gelişmiştir ve dişlerini fırçalamasalar bile çok ciddi boyutta dişeti

rahatsızlığına yakalanmazlar. Bazıları ise diğer her yönden çok

saglıklı olsalar bile, dişeti rahatsızlığına karsı dirençleri düşüktür

ve ancak çok iyi bir ağız temizliği alıskanlığı ile hastalığa karşı

koyabilirler.



Dişlerimi düzenli fırçalamama rağmen neden dişeti hastalığına yakalandim?





Büyük olasılıkla fırçalamayı tam ve etkin olarak yerine

getiremiyorsunuz. Çoğumuz dişler ile dişetlerinin birleştigi bölgeyi

tam anlamıyla temizlemenin ne kadar zor oldugunu bilmeyiz. Bu nedenle

belki de fırçalama tekniğiniz ve sürenizin bir uzman yardımı ile

düzeltilmeye ihtiyacı vardır. Ayrıca diş fırçasının kıllarının dişler

arasına giremeyeceği, buraların ancak diş ipi ile temizlenebileceğini

hatırlamalısınız.



Tartar ile plak aynı şey midir?





Hayır. Tartar ya da bilimsel adı ile kalkülüs dental plagin değişik bir

şeklidir. Tartar, tükürük içinde bulunan kalsiyum'un dental plak ile

birleşip, sertleşerek dişler üzerine yapısması halidir. Tartar en sık

alt ön dişlerin arka yüzeyinde birikir. Bir kez oluşması halinde tartar

ancak diş hekimi ya da dişeti hastalıkları uzmanı (periodontolog)

tarafından temizlenebilir. Anti-tartar özelliği olan dişmacunlari

olusmuş tartarı ortadan kaldıramaz. Bir kalınlığa ulaşmadan görülemez.

Yoğun olarak dişlerin araları ve dişeti-diş sınırında birikir. Bu

tabakanın oluşumu engellenemez, ancak hergün düzenli, dikkatli ve

yeterli diş fırçalamak ile diş ve dişetlerine zarar verecek miktarda

birikmesi önlenir. Diş araları gibi fırçanın ulaşamadığı bölgelerdeki

plak, diş ipi ile temizlenir.