Yardımcı Üreme Teknikleri
 

Bazı çiftler çok kolay ve istedikleri

zaman gebe kalabilirken bazı bireylerin üreme potansiyellerinin

olmaması yüzyıllardır insanların ilgisini çekmiştir. Bu

sorunun çözümü ile ilgili olarak hemen her dönemde pekçok

tedavi yaklaşımı ileri sürülmüş, bunlardan bazıları

başarılı olurken bazıları infertilite problemi yaşayan

çiftlere yarardan çok zarar vermiştir. Özellikle bizim gibi

kapalı toplumlarda çoğu zaman kusur olarak nitelendirilen bu

durumu tedavi edebilmek maksadı ile her yörede değişik

folklorik tedaviler uygulanmaktadır. Antik çağlarda sorunun

nedenlerine yönelik pekçok gözlem ve inceleme yapılmış olsa

da, olayın nedenini açıklayan ciddi bir teori uzunca bir süre

geliştirilememiştir. Gebeliğin oluşması için kadından

gelen yumurta ve erkekden gelen sperm hücrelerinin gerekli

olduğunun, ve bunların kadının Fallop Tüplerinde

karşılaşmaları gerektiğinin fark edilmesi, konu ile

ilgilenenler için bir dönüm noktasıdır.Tıp ve teknolojideki

gelişmelere paralel olarak infertilitenin nedenleri çok daha

iyi anlaşılmış ve altta yatan nedene yönelik tedavi

alternatifleri geliştirilmiştir. Ancak tüm bu ilerlemelere

rağmen hala daha bir kısım vakada herşey yolunda olmasına

rağmen gebeliğin neden elde edilemediği bilinmemektedir. Bu

tür vakalar açıklanamayan infertilite olarak

sınıflandırılırlar. Geçmişte açıklanamayan infertilite

vakalarının tüm vakalara oranı çok daha yüksek iken artan

bilgiler sayesinde eskiden açıklanamayan bazı durumlar bugün

bilinir hale gelmiştir. Günümüzde infertilite vakalarının

%10-15'i bu başlık altında incelenmektedir.



Doğal yollardan gebe kalamayan

çiftlerde uygulanan tıbbi yöntem ve tedaviler kısaca

yardımla üreme teknikleri (Assisted Reproductive Techniques,

ART) olarak adlandırılır. Geçmişten günümüze

incelendiğinde ART'de kendi içinde büyük bir gelişim

yaşamıştır. 1978 yılında İngiliz araştırmacılar Robert

Edwards ve Patrick Steptoe kadın vücudu dışında döllenen

ilk tüp bebeği dünyaya duyurdular. Hemen hepimizin

tanıdığı Louise Brown'nun dünyaya gelmesi ile Tıp alanında

ve özellikle infertilite konusunda gelişmeler süratlenmeye

başladı. İlk başlarda uzun ve yorucu cerrahi işlemler

gerektiren tüp bebek uygulamaları vajinal ultrasonografinin

yaygın olarak kullanımı ile oldukça kolaylaştı.



Tüpbebek, klasik yöntemler ile gebe

kalamayan kadınlarda uygulanan bir tedavi şekli olup, erkek

(sperm) ve dişi (yumurta) döl hücrelerinin laboratuvar

koşullarında birleştirilmesi sonucunda oluşan embryoların,

rahime transferi ilkesine dayanır. Laboratuvar koşullarında

gerçekleştirilen döllenme, kendiliğinden (in vitro

fertilizasyon) ya da insan eliyle tek yumurta içine tek sperm

verilmesi ile (mikroenjeksiyon) sağlanır. Mikroenjeksiyon daha

ziyede erkek faktörüne bağlı infertilitelerin tedavisinde

tercih edilen yöntemdir. Sperm sayısı az olan ya da hiç

olmayan erkeklerde testislerden parça alınarak içinde sperm

aranır. Sperm bulunursa bu sperm kadından alınan yumurtayı

döllemek için kullanılır.Çiftin her ikisine ait üreme

hücreleri elde edildiğinde laboratuvar ekibi in-vitro yani

vücut dışı koşullarda döllenme işlemini

gerçekleştirir.Bu yöntemde erkek ve kadın üreme hücreleri

vücut sıcaklığındaki uygun bir ortamda 48 saat

bekletilmektedir. Bu sürede elde edilen yumurtaların yaklaşık

yarısında döllenme oluşmaktadır. O zaman bu döllenmiş

yumurtalar embryo (cenin) olarak adlandırılmakta ve son hedef

olan kadın rahmine yerleştirilmektedir.



Tüpbebek, önceleri enfeksiyon veya

cerrahi işlem sonucunda tüplerinde kalıcı hasar oluşan

kadınlarda uygulanmaya başlanmış, kısa bir süre sonra ise,

kısırlığa yol açan diğer nedenlerin tedavisinde de

kullanılır olmuştur. Bugün, endometriosis, nedeni

açıklanamayan kısırlık olguları ve erkeğe bağlı

kısırlıkta tüpbebek yöntemleri ile başarılı sonuçlar

alınmaktadır. Özellikle son yıllarda uygulanmaya başlanan

mikroenjeksiyon, sperm sayısının çok düşük olması ve

hatta menisinde hiç sperm olmamasına karşın, testisinde sperm

bulunan erkeklerin tedavisinde bir devrim olarak

nitelendirilmektedir.



Tüp bebek uygulamaları çiftle

görüşme ile başlar. Bu ilk görüşme çiftin hangi tedavi

yöntemine uygun olduğuna karar vermek amacını taşır.

Görüşme sırasında çiftin öyküsü alınır, önceden

yapılmış olan tetkikler değerlendirilir ve kadın ile erkek

muayene edilir. Erkeğin değerlendirilmesinin temelini Semen

analizioluşturur. Kadının jinekolojik muayene ve

ultrason incelemesi yapıldıktan sonra, Smear testi ve çeşitli

bakteriyolojik incelemeler için numuneler alınır. Adetin

üçüncü günü yapılan hormon tetkikleri ile,

yumurtalıkların ilaçlara nasıl cevap verecekleri önceden

anlaşılmaya çalışılır. Daha önce çekilmemiş ya da

çekildiği halde kalitesi yetersiz ise rahim ve tüplerin

görüntülenmesi amacı ile bir rahim-tüp filmi çekilmesi

gerekir. Her iki eş için AIDS, sarılık testi; yalnızca

kadınlar için kızamıkçık testi ve kan sayımı istenir.

İkinci görüşmede ise , ilk görüşmede istenen tetkikler

değerlendirilerek, bir tedavi planı çizilir ve uygun olan

vakalar programa alınır. Bundan sonra ovülasyon indüksiyonu

ile tedaviye başlanır.





























































10 Şubat 2008



Saat: 14:20







UYARI



Çin

Malı ürünlere dikkat !

















































































































































Unutmayın!





Çalışan

anne adayları: Doğum

öncesi iznine ayrılmak için yapmanız gereken

işlemleri unutmayın













































Kaynak: Dr. Mumcu