Peritonsiller Apse
 

Peritonsiller Apse

PERİTONSİLLER APSE (Quincy):

Patogenez: Enfeksiyonun tonsil parenkiminden dışarı taşarak, öncelikle çevre dokuya yayılması (peritonsillit) ve sellülit oluşturması, daha sonra ise birkaç gün içinde apseleşmesidir. Daha fazla yayılım için farengeal konstrüktör kaslar engel olur. Yani tonsil kapsülü ile farengeal konstrüktör kaslar arasında gelişen apsedir.

Klinik: Akut tonsillit başlangıcından birkaç gün sonra, hızla gelişen yutma zorluğu, kulağa vuran şiddetli ağrı, ağzı açmada ileri derecede kısıtlılık (trismus) tipik yakınmalardır. Ayrıca seste kalınlaşma ve kabalaşma, şiddetli ağrıdan dolayı ağızdan besin alamama, başın apse olan tarafa doğru eğilmesi, baş hareketleri ile ağrının artması, siyalore, ağız kokusu, lanfadenopati, 39-400ye varan ateş, genel durumun hızla kötüleşmesi, giderek artan solunum yolu tıkanıklığı yakınmaları da olabilir. Sıklıkla tek taraflıdır, ender olarak iki taraflı olabilir.

Fizik muayenede; eğer trismusa rağmen ağız açılabilirse, tonsil lojunda ve çevre mukozada (tonsil plikalarında, yumuşak damakta ve uvulda) kızarıklık, şişlik ve orta hatta doğru itilme, ve bu bölgelerde aşırı hassasiyet tipiktir (Şekil-196). Jugülodigastrik açıda hassas lenfadenopatiler palpe edilir.





Tanı: Klinik tablo, muayenenede tek taraflı olarak tonsilin, uvulanın ve plikanın karşıya doğru itilmesi, trismus ve apse bölgesine yapılan ponksiyonda pü gelmesi ile konur.

Ayırıcı tanı: Tonsillojenik sepsis, anjiyo-nörotik ödem, tüberküloz, sifiliz difteri, agranülositoz, tümör, karotis anevrizması (yanlış tanı konarak drene edilmeye kalkılırsa hasta kaybedilebilir. Onun için peritonsiller apseleri drene etmeden önce karotis anevrizmasından ayırmak için mutlaka palpe ve ponksiyon yapılmalıdır).



Tedavi: Tüm apselerde olduğu gibi bunda da apse derene edilmelidir. Bu ensizyon (Şekil-197) veya tekrarlayan ponksiyonlarla olabilir



Yüksek doz, parenteral antibiyotik, analjezik, sulu diyet, ağız antiseptiği ise medikal tedavidir. Seçilecek antibiyotik, akut bakteriyel tonsillitte olduğu gibi gram pozitif kokları ve anaerop mikroganizmaları da etki spektrumuna almalıdır. Bu nedenle penisilin veya sefalosporin seçilebileceği gibi, anaeropları da kapsayan klindamisin de iyi bir seçenektir.

Ayrıca peritonsiller apse geçiren kişilerde TONSİLLEKTOMİ de yapılmalıdır. çünkü bu olgularda tonsilektomi yapılmazsa, peritonsiller apse yerinde gelişen skar dokusunda tekrar apse gelişmesi olasılığı yüksektir