Memur Ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanmaları
 

Bölüm : Iİnceleme Ve Soruşturma UsulleriKamu idareleri, bünyelerinde çalışmakta olan memur ve diğer kamu görevlilerinin, suç işledikleri ihbar ve şikayetini aldıklarında veya kendileri bizzat suç işlendiği şüphesine düştüklerinde, gerçekten suç işlenip işlenmediğini, işlenmişse bunun dikkatsizlik neticesinde mi yoksa kusur veya kasıt sonucu olup olmadığını tespit etmek ve sonuçlarını ortaya koymak amacıyla;a- İnceleme,b- Disiplin Soruşturması,c- ön İnceleme,d- İnceleme + Disiplin Soruşturması,e- ön İnceleme + Disiplin Soruşturması,Süreçlerinden birini başlatmak durumundadırlar. Bunun için, yapılacak olan inceleme ve soruşturmanın önemi paralelinde, yetkili merciin görev onayıyla, müfettiş veya muhakkik görevlendirilmesinde bulunulmaktadır.Müfettiş ve Muhakkiklerce yapılan; inceleme, disiplin soruşturması ve ön inceleme esnasında, Kanun (yürürlükte bulunan tüm kanunlar) tarafından suç olduğu belirtilmiş olan olay ve fiillerle karşılaşıldığında, sözkonusu suçun soruşturulma usulü belirlenerek gerekli çalışmalarda bulunulması gerekmektedir. Bu çerçevede, dikkate alınması gereken usuller;1-4483 Sayılı Memurlar Ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun Kapsamına Giren Suçlara İlişkin İnceleme Ve Soruşturma Usulü 4483 Sayılı Kanun'un 2.maddesinde, &Bu Kanun, Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar hakkında uygulanır.Görevleri ve sıfatları sebebiyle özel soruşturma ve kovuşturma usullerine tabi olanlara ilişkin kanun hükümleri ile suçun niteliği yönünden kanunlarda gösterilen soruşturma ve kovuşturma usullerine ilişkin hükümler saklıdır hükmüne yer verilmiştir. Bu hüküm çerçevesinde; memur ve diğer kamu görevlileri, görevleri sebebiyle işlemiş olsalar dahi, başka kanunlarda, 4483 Sayılı Kanun hükümlerine tabi olunmayacağı belirtilen suçlar, 4483 Sayılı Kanun kapsamı dışında kalacaktır.Kanunla suç sayılmış olan fiil/fiillerin 4483 Sayılı Kanun çerçevesinde incelenmesi ve soruşturulması için;a- Suçun, memur ve diğer kamu görevlisi tarafından işlenmiş olması,b- Suçun, memur ve diğer kamu görevlisi tarafından, görev sebebiyle işlenmiş olması,c- Görev sebebiyle, memur ve diğer kamu görevlisi tarafından işlenen suçun, başka bir kanunla, 4483 Sayılı Kanun kapsamı dışında tutulmamış olması gerekmektedir.Bu ölçütler paralelinde, 4483 Sayılı Kanun kapsamına giren bir suçun tespiti halinde, Kanun'un 3.maddesinde belirtilmiş olan yetkili merci tarafından bir ön inceleme yaptırılarak, soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine, aynı merci tarafından, karar verilir. Bu Kanun kapsamında yer alan bir suçun işlendiği Cumhuriyet Başsavcılarınca öğrenildiğinde de, suça ilişkin tüm bilgi ve belgeler, Cumhuriyet Başsavcılıklarınca, yetkili mercie iletilerek soruşturma izni talep edilmektedir. Yetkili merciler tarafından soruşturma izni verilmedikçe, Cumhuriyet Başsavcılıklarınca, 4483 Sayılı Kanun kapsamındaki bir suçun soruşturulmasına başlanılamaz.2-3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet Ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu Kapsamına Giren Suçlara İlişkin İnceleme Ve Soruşturma Usulü 3628 Sayılı Kanun kapsamındaki suçlara ilişkin olarak, gerekli soruşturmayı doğrudan Cumhuriyet Başsavcılıkları yapar. Bu Kanun kapsamında yer alan suçlara ilişkin gerekli inceleme ve soruşturmalar, görev nedeniyle işlenmiş olsa dahi, her hangi bir merciden izin almaksızın, Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından yürütür. 3628 Sayılı Kanun kapsamındaki suçların, müfettiş ve muhakkikler tarafından yapılan inceleme/disiplin soruşturması/ön inceleme esnasında tespit edilmesi halinde de, elde edilen delil ve emareler yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına gecikmeksizin ihbar ve tevdi edilir. Ancak, bu Kanun kapsamındaki suçların ilişkin disiplin soruşturmaları müfettiş ve muhakkiklerce yapılır.3628 Sayılı Kanun kapsamında yer alan suçlar;a- Basit ve nitelikli zimmet (TCK. Md.247-249), b- İhaleye fesat karıştırma (TCK. Md.235), c- Edimin ifasına fesat karıştırma (TCK. Md.236),d- İrtikap (TCK. Md.250), e- Rüşvet (TCK. Md.252), f- Görevi sırasında veya görevinden dolayı kaçakçılık,g- Devlet sırlarının açıklanması ve açıklanmasına sebebiyet vermek (TCK. Md.329-330), h- a, b, c, d, e, f ve g'de sayılan suçlara iştirak edenler,i- Verilen süreye rağmen mal bildiriminde bulunmama (3628 Md.10),j- Mal bildirimlerinin gizliliğine riayet etmeme (3628 Md.11), k- Gerçeğe aykırı bildirimde bulunma (3628 Md.12),l- Haksız mal edinme, mal kaçırma veya gizleme (3628 Md.13), 3- Genel Hükümler Çerçevesinde Yapılacak İnceleme Ve Soruşturmalar4483 Sayılı Kanun ile 3628 Sayılı Kanun kapsamında yer alan suçların dışındaki tüm suçlara ilişkin soruşturmalar, doğrudan Cumhuriyet Başsavcılıklarınca yürütülür. Müfettiş ve muhakkikler tarafından yapılan inceleme/disiplin soruşturması/ön inceleme esnasında, genel hükümler çerçevesinde soruşturulması gereken bir suç tespit edildiğinde de, elde edilen delil ve emareler, suç duyurusu raporu ile birlikte yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir. Ancak, aynı zamanda, her hangi bir disiplin işlemi gerekiyorsa, gerekli disiplin soruşturması müfettiş ve muhakkiklerce yapılır.