Spastik Hastaların Tedavisinde Yeni Yöntem!
 

Spastik Hastaların Tedavisinde Yeni Yöntem!

Doğum sırasında meydana gelen beyin hasarları veya genetik özellikler nedeniyle oluşabilen spastite, hastaların yaşam standartlarını etkileyen bir sağlık sorunu. Öyle ki spastik hastalar kimi zaman, oturma, uyuma veya konuşma gibi yeteneklerini bile kaybedebiliyor Sağlık Bakanlığı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliniği'nden Beyin Cerrahı Dr. Halit Togay son yıllarda kullanılmaya başlanan tedavi yöntemlerinden biri olan Baklofen Pompa uygulaması hakkında bilgi veriyor.







Spastiklik, genellikle doğum sırasında oluşan beyin hasarları ile oluşmakla birlikte, kimi durumlarda genetik sebeplerle de meydana gelebilen bir sağlık sorunudur. Beyin kanamaları, beyin damarı tıkanıklıkları, memenjit gibi bir takım infeksiyoz hastalıklardan da kaynaklanabilen spastite, MS veya omurilik yaralanmaları sonucunda da söz konusu olabilmektedir.







Hareket sistemini etkileyen spastite, sanıldığı gibi hastalarda her zaman zeka geriliğine neden olmaz. Spastik hastaların birçoğu normal, hatta üstün zekalı olabilir. Spastik hastalarda adeleler kasılı kaldığı için bazı durumlarda kişi, uyku bile uyuyamayacak pozisyonlarda sabit kalabilir., spastite hakkında merak edilenleri anlattı.: Doğum sırasında oluşan spastite nasıl fark edilir?



Dişhekimi Onur Öztürk: Anne doğumdan itibaren bebeğin kontrollerini yaptırıyorsa, hekim rutin tetkikler arasında bunu da inceleyecek ve ters giden bir durumda müdahale edecektir. Bu nedenle anneler, düzenli olarak çocuklarını doktora götürmeliler. Erken teşhis için bebeğin kol ve bacaklarından bir tarafın daha sert olması, açılıp kapanma zorluğu veya daha az hareketli olması durumlarında mutlaka doktora gidilmelidir.







Spastik çocuklarda, spastitenin yerine göre, kollar, bacaklar veya her ikisinde birden sorun olabilir. Kimi zaman konuşma zorlukları görülebilir. Hatta bazen çocuklar spastiklik yüzünden oturma pozisyonunda bile duramıyorlar. Kimi zaman kasılan sırt adeleleri, hastanın sırtının tümsek veya çukur bir pozisyonda kalmasına neden olarak, bu hastaların uyumasına bile imkan vermiyor. : Beyin ve omurilik felçlerinden sonra gelişen spastiklik vakaları hakkında bilgi verir misiniz?



Dişhekimi Onur Öztürk: Spastiklik, beyinden kaynaklanan felç vakalarında felçten birkaç ay sonra gelişir. Bu bir açıdan da hastaya faydalı olabilmektedir. Örneğin felçli bir kol hiç kullanılamazken kasılı kalmış bir kol ile bazı ihtiyaçları gidermek mümkün olabilmektedir. Ancak omurilik felçlilerinde oluşan spastitite, bakımı ve tedaviyi oldukça zorlayan bir unsur olmaktadır.







: Spastite tedavisi nasıl gerçekleştirilir?



Dişhekimi Onur Öztürk: Hafif vakalarda, adele gevşetici ilaçlar verilerek hasta rahatlatılır. Ağır durumlarda ise kontraktür dediğimiz kalıcı adele kısalmaları ve bağ kısalmaları gelişirse ortopedik usüllerle adele uzatılır veya kesilir. Kalıcı kısalmalarda ağızdan alınan ilaçlar işe yaramaz hale gelmişse, omurilik içerisine baklofen verilmesi amacıyla baklofen pompası uygulanır. Baklofen pompası, cilt ile adele arasına konulan bir rezervuar ve oradan beldeki omurilik sıvısının içine giden bir borucuktan oluşur. Bu pompaların mekanik salınımlı ve elektrikli olmak üzere 2 türü bulunmaktadır. Elektrikli pompa kullanılıyorsa pili bitince değiştirmek gerekir. Bu tedavi, yetişkin hastalarda daha iyi sonuç vermektedir. Mekanik pompaları ise değiştirmek gerekmiyor, ancak içindeki ilacın salınım hızının ayarlanamaması gibi bir dezavantajı var. Bu durumda, pompaya doldurulan ilacın konsantrasyonu değiştiriliyor. Pompanın doldurulması işlemi dışarıdan iğne ile yapılıyor. Elektrikli pompalarda ise ayarlama cildin dışından tutulan mıknatıslı bir alet ile yapılıyor. Pil genellikle 7-8 yılda bir değiştiriliyor. Bazı hastalarda, pompa çıkarıldıktan sonra bile iyilik hali devam edebiliyor.







: Spastiklikte tam iyileşme mümkün müdür?



Dişhekimi Onur Öztürk: Spastite, zor ve yavaş ilerletilebilen bir sağlık sorunu. Ancak, az ve yavaş iyileşmeler, yıllar içinde ciddi bir toplam oluşturmakta. Örneğin hiç oturamayan bir hastanın oturabilmesi, yürüyemeyenin yürümesi söz konusu olabiliyor. Mutlaka, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlarından destek alınmalı. Böylece, hastanın yaşam kalitesini artırmak için pek çok gelişme sağlanabilir.





Kaynak: Bebek