Trafik Kazaları
 

Trafik Kazaları

Aracınızın teknik donanımı ne kadar güven verici olursa olsun, yol

güvenliğimizi tehlikeye atacak durumlarla karşılaşılması ne yazık ki

mümkün. Bir de böyle bir durumda aracın içinde bebeklerimizin olduğunu

düşünmek bile insanın içini daha çok acıtıyor. Hiç arzu edilmemekle beraber

böyle bir anda bilgiyle donatılmış olmak, ayaklarımızın yere biraz daha

güvenli basmasını sağlayacaktır.







Trafik kazasının ardından düzenlenecek olan 'Trafik Kazası Tespit Tutanağı'







Bir trafik kazasının hukuksal nitelendirilmesi Borçlar Kanunu 41 ve devamı

maddelerinde düzenlenen 'Haksız Fiil'dir. Olay anının (Trafik kazasının

meydana gelişinin hemen akabinde yapılacak ilk iş 'Alo 154'vasıtasıyla

görevli polis memurlarını olay yerine çağırmaktır. Görevli memur matbu

şekilde basılı bulunan 'Trafik Kaza Tespit Tutanağı' ile kazanın yer ve

zamanını, oluşumuna ve araç sayısına göre kazanının türünü, hava ve gün

durumunu, yol ve çevre özelliklerini, kazaya karışan araç ve

sürücülerini, kusur dağılımını belirleyecektir. Bu tutanaklarda kazanın

özeti ile kaza yer krokisine de yer verilmiştir. Trafik kaza tespit

tutanağında ileride aleyhinize ikame edilebilecek davalarda ve sizin ikame

edebileceğiniz davalarda en önemli delil karinesi 'Kusur Dağılımı'

olacaktır. Bilindiği gibi genellikle bu dağılım 12 asli kusur üzerinden 8

kusur derecesi birim alınarak yapılmaktadır. Zira Trafik Kaza Tespit

Tutanağında belirlenmiş olan bu kusur oranı kesin olmayıp, ileride söz

konusu olabilecek davalarda yapılması talep edilecek keşif-bilirkişi

incelemelerinde değişebilmektedir.







Trafik kazasından dolayı kimler sorumludur?







Trafik kazasından doğan zararlar nedeni ile sorumluluk genel olarak KTK'da

yer almakta ve bu sorumluluk hukuksal niteliği itibariyle 'Kusursuz

Sorumluluk' teşkil etmektedir. Trafik kazalarında hal ve şartlara göre

sorumluluğu söz konusu olacaklar; Yayalar, imalatçılar, ailereisi, nakliyeci, taşıyıcı (nakliyeci), işleten olabilecektir.







İşletenin Sorumluluğu







İşleten KTK'nın 3.maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre araç sahibi olan ya

da aracı uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin sözleşmesi ile elinde

bulunduran kişi işletendir. İşleten; kendisinin ve sahibi bulunduğu aracın

sürücüsünün sebebiyet verdiği trafik kazasından ötürü sorumludur.

Yani; sizin aracınız başka bir sürücünün sevk ve idaresinde iken dahi bir

trafik kazasına sebebiyet verse 'İşleten' sıfatıyla sorumluluğunuz söz

konusu olacaktır.







İhtiyati Tedbirler







Aracınız ölüme veya yaralanmaya sebebiyet vermiş ise, aracınızın

başkalarına devir ve temlikini önlemek amacıyla olaya el koyan Cumhuriyet

Savcılıklarınca, aracınızın trafik kaydı üzerine şerh düşülmesi için

talimat verilebilir.Ayrıca,ikame edilecek maddi-manevi tazminat

davalarında da ihtiyati tedbir istemleri ile bu sonuç elde edilebilir.







İşleten sorumluluktan nasıl kurtulur?







KTK uyarınca işletenin sorumlu olduğu zararlar; kişiye ve eşyaya ilişkin

zararlardır. İşleten ancak kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu

kişilerin kusursuz olduklarını, araçtaki bozukluğun kazayı etkilemediğini

ya da kazanın münhasıran bir mücbir sebepten veya zarar görenin ya da

üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederek sorumluluktan

kurtulabilir. Aracın çalınmış veya gasp edilmiş olması da özel bir

sorumluluktan kurtuluş halidir.







Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası







Bilindiği gibi motorlu araç işleteni sayılan kişiler zorunlu mali

mesuliyet sigortası yaptırmak zorundadırlar. Bu sigortaya uygulamada

'Trafik Sigortası' da denilmektedir. ZMSS yalnızca maddi zararları

karşılayacaktır, manevi zararlar sigorta kapsamında

değildir. İşleten; sigortacıya trafik kazasının öğrenildiği tarihten

itibaren 5 gün içinde durumu bildirmek mecburiyetindedir. Sigortacı

da, sigorta poliçesinde yazılı limit içerisinde maddi zararların tazmini

ile yükümlüdür.







Kara Taşıtları Kasko Sigortası







Uygulamada kasko olarak bilinen kara taşıtları kasko sigortası ise trafik

sigortası hadleri dışında kalan hukuki sorumluluğunu sigorta poliçesinde

yazılı limitlere kadar sigorta güvencesi altına alan bir sigorta

sözleşmesidir. Ancak bu sigorta türünde dahi, ehliyetsiz araç kullanmak,

alkol ve uyuşturucu alarak araç kullanmak, istiap haddinden fazla yük ve

yolcu taşımak, kasıtla verilen zararlar teminat dışında bırakılmıştır.







Uygulamada en çok karşılaştığımız sorunlardan biri ne yazık ki genelde

sigorta şirketlerinin hasar doğduğunda, düzenli sigorta primlerini ödeyen

müşterisinin hasarını ödememe eğilimdir.Bu durumda mutlaka usulüne uygun

yazılı bildirimleri sigorta şirketine yapmak,ödeme alınmadığında ise

yetkili mahkemede zararın tazmini için dava açmak uygun olacaktır.







Örneğin; Yargıtay uygulamasında,sigorta poliçelerindeki alkol şartına

rağmen; eğer kaza münhasıran alkolün etkisi ile meydana gelmişse;hasar

bedelinin ödenmeyeceğine buna rağmen sürücünün alkollü olması kazanın

meydana gelmesinde münhasıran etkili değilse sigorta şirketinin hasar

bedelini ödemekle yükümlü olacağı içtihatlaşmıştır.Bu nedenle;hasar

bedelinin ödenmediği durumlarda,sigorta şirket ve acente yetkilileri

dışında mutlaka objektif hukuki görüş almakta fayda var.Maddi Tazminat







Maddi zarar; malvarlığına ilişkin olarak fiili zarar ve yoksun kalınan kar

olarak iki türlüdür.Fiili zarar;zarar verici fiil nedeniyle

malvarlığındaki aktif azalmadır.Yoksun kalınan kar ise ,malvarlığında

meydana gelebilecek iken kaza nedeni ile engellenmiş çoğalmayı ifade

eder.Vücut bütünlüğünün ihlali nedeniyle de tedavi giderleri,çalışma

gücünün kaybı yada azalmasından doğan zararlar,çalışma gücünün sürekli

kaybı,ekonomik geleceğin sarsılması,ölüm vuku bulmuş ise;cenaze

masrafları,destekten yoksun kalma zararları da maddi tazminat olarak talep

edilebilecektir.







Manevi Tazminat







Manevi tazminat ise mal varlığına ilişkin olmayan fakat zarar verici olay

dolayısıyla kişinin duygusal aleminde duyduğu acı ve ızdırap nedeniyle

maruz kaldığı zararların tazminine yönelik bir istemdir.Manevi

tazminat,olayın özel hal ve şartları,kusur oranları,zarar görenin rızası

göz önüne alınarak Medeni Kanun'un dürüstlük ilkesi ve Borçlar Kanunu'nun

43 ve 44.Maddelerinde öngörülen indirim sebeplerinin de nazara alınmasıyla

hakim tarafından takdir edilecek bir tazminattır..Hakimin bu konudaki

takdir hakkının denetimi temyiz yoluna müracaat ile 'Yargıtay' vasıtasıyla

temin edilmektedir.Bu denetlemede,olayın özelliklerine göre takdir edilen

miktarın az yada çok bulunması durumunda karar bozulmaktadır.Manevi

tazminat zenginleşme aracı olmayacak şekilde belirlenmelidir.







Zamanaşımı







Maddi ve manevi tazminat taleplerinde zamanaşımı süreleri de göz önünde

bulundurulmalıdır.Maddi tazminat talepleri Karayolları Trafik Kanunu'nun

109.maddesi gereğince zarar görenin,zararı ve tazminat yükümlüsünü

öğrendiği tarihten başlayarak 2 yıl,ve her halde,kaza gününden başlayarak

10 yıl içinde zamanaşımına uğrar.Manevi tazminatlar için ise zamanaşımı

süresi Borçlar Kanununun 60.maddesi gereğince zarar görenin,zararı ve

faili öğrendiği tarihten itibaren 1 sene,ve her halde kaza tarihinden

başlayarak 10 yıldır.







Herkese Trafikte problemsiz günler diliyorum.



Kaynak: Bebek