Migren günlüğü tutun!
 

Dr. Hasan İnsel



Başım ağrıyor diye, her gün karşılaştığımız kişilerden en az bir kaçı şikâyet eder. ''Geçmiş olsun, ne oldu?'' deyince de çokluk, ''Migren herhalde'' der geçiştirirler. Çoğu kişi özellikle yaşları biraz ilerleyince, her baş ağrısını migrenle özdeşleştirir. Böyle migren sanılan baş ağrılarının pek çoğu, migren değildir ve çeşitli sebeplere bağlıdır.



Baş ağrısı eğer sık sık oluyor veya sizi rahatsız edecek kadar uzun sürüyorsa muhakkak doktorunuzla görüşmelisiniz. Unutmayın normalde insanın herhangi bir yeri ağrımadığı gibi, başı da ağrımaz. Yorgunluğa, kas gerginliğine, soğuk algınlığına bağlı baş ağrıları olabileceği gibi bazı baş ağrıları da ciddi sebeplerden kaynaklanıyor olabilir.



Migren tipi baş ağrıları genellikle bulantı, kusma ve ışığa karşı duyarlılığın eşlik ettiği, oldukça şiddetli baş ağrılarıdır. Yarım baş ağrısı olarak da bilinir ve birçok tipi vardır. Kalıcı bir hasar vermese de milyonlarca kişinin yaşamını etkileyen migren, kadınlarda erkeklere göre üç kat daha sıktır. Migrenli kadınların dörtte birinde ayda dört veya daha fazla migren krizi gelişmektedir.



Migren krizleri birkaç saat veya birkaç gün sürebilir.Migrenli kişilerde yorgunluk, parlak ışıklar, hava değişiklikleri ve başka etmenler gibi migren tetikleyicilerinden etkilenme eğilimi olduğu biliniyor.



Migrenin kesin nedeni bilinmese de beyindeki değişimlerle ve genetik faktörlerle ilgili olduğu düşünülüyor. beyinde bir ''migren ağrısı üretim merkezi'' nin var olduğu kabul ediliyor. Buradaki aşırı aktif sinir hücreleri kan damarlarına sinyaller gönderdiklerinde onların önce büzülmesine sonra genişlemesine ve ağrıyı başlatan prostaglandinler, serotonin ve başka maddelerin salınmasına neden olabiliyor.



Genellikle belirsiz bir ağrı biçiminde başlayarak, zonklayıcı bir ağrı gelişir. Ağrı çoğunlukla fiziksel aktiviteyle artar. Başın bir yanından diğer yanına kayabilir veya başın tarafını, ya da tümünü etkileyebilir.



Migrenin tedavisi var mı?



Migrenin direkt tedavisi yoktur. Doktorunuzun yönetiminde ilaç tedavisi ve tetikçilerden kaçınılması, migren krizlerinin sıklığını ve şiddetini hafifletir, zamanla da şikayetler çok azalıp, kaybolabilir de.



Doktor kontrolünde kullanılan ağrı kesiciler, bulantı kesiciler, migrenin ilk belirtisiyle alındığında migren krizini durduran ilaçlar ve ayda iki üç defadan fazla kriz yaşayan hastalarda düzenli kullanılan önleyici (profilaktik) ilaçlarla, bugün migren tedavisinde önemli mesafeler alınmıştır.



Biofeedback denen, bilinçlenip, kendinizi tanıyıp, kendinizi kontrol etme metodundan migren şikâyetlerinde çok fayda sağlandığı söylenmektedir. Biofeedback kişilerin migreni tetikleyen durumları anlamalarına ve hazırlanmalarına yardımcı olur. Özellikle migren yavaş yavaş başlıyorsa, tümüyle yerleşmeden önce ağrıyı durdurabilir.



Migren günlüğü tutun



Regl dönemlerinde migren yakınmaları olanlar, âdetleri yaklaşırken önleyici tedaviye başlarlarsa çok yarar görürler. Düzenli yemek, yeterli istirahat ve düzenli egzersiz, migrenin önlenmesine yardımcı olabilir. Gevşeme ve stres yönetimi teknikleri de migren krizlerini önleyebilir ya da şiddetini azaltabilir.



Bir ''migren günlüğü'' tutarak örneğin belirli yiyecekler, yorgunluk ya da stres gibi baş ağrısını başlatan faktörleri ve baş ağrısı tipini izleyebilirsiniz. Böylece migren ataklarınızın sıklığını, tipini, şiddetini ve ağrıyı tetikleyen faktörleri saptamanız, mümkün olabilir. Ağrı ile bağlantılı faktörlerden kaçınarak, gelecekte migren krizlerini önleyebilirsiniz.



Migren günlüğü, doktorunuza siz daha iyi tanıtacaktır ve doktorunuzun size uygun ve özel bir tedavi vermesine yardımcı olacaktır. Teşhisini ve tedavisini muhakkak doktorunuz yapmalıdır. Başı ağrıyan yakınlarınızın tavsiyeleri, her zaman size uymaz. Bu ağrının altında yatan başka bir sebep varsa size zaman kaybettirerek zarar dahi verebilir.



Migren krizini tetikleyen faktörler



Duygusal stres



Âdet dönemleri



Normal uyku düzenindeki değişimler



Aşırı yorgunluk



Belirli yiyecekler ve içecekler



Aşırı kafein alımı veya yoksunluğu



Öğünlerin atlanması; açlık



Hava durumundaki değişiklikler



Egzersiz



Sigara



Parlak veya yanıp sönen ışıklar



Kokular



Besinlerdeki doğal kimyasallar, besin katkıları ve içecekler de migren krizlerini tetikleyebilir



Eski peynirler: rokfor, mozzerella, beyaz peynir, sedar, parmesan (bunların içindeki tiramin)



alkol: kırmızı şarap, bira, viski, şampanya



Kafein: Kahve, çikolata, çay, kola, sodalı içecekler



Salam, sosis, füme etler (içindeki nitrat ve nitrit)



Ekmek ve unlu mamuller



Kuruyemişler



Füme veya kurutulmuş balık veya et



Patates cipsi, pizza, yer fıstığı, kaz ciğeri



Bazı Çin yemeklerindeki monosodyum glutamat



Migren belirtileri



Aşırı yorgunluk hissi



Baş dönmesi



Görme bulanıklığı



İshal



Solukluk



İştahsızlık



Işığa, sese ve kokulara karşı duyarlılık



Bulantı ve kusma, mide bozukluğu, karın ağrısı



Kendini çok sıcak ya da soğuk hissetme



Kaynak : Bayposta.com