UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI
 

UYKU EVRELERİNİN SKORLANMASI[/b]Uyku evrelerinin skorlamasına başlamadan önce polisomnografik kayıtlarda kullanılan bazı ifadelerin açıklanması uygun olacaktır:

Toplam kayıt süresi (total recording time=TRT): Hastanın tüm elektrodları bağlanıp yattıktan sonra kayıda başlandığı andan kayıdın sonlandırıldığı ana kadar geçen süredir. Dakika ile ifade edilir. Genellikle kayıtlarda, başlangıç zamanı light off ve bitiş zamanı light on şeklinde belirtilir.

Yatakta geçen süre (time in bed): Hastanın yatağa yattığı andan yataktan kalktığı ana kadar geçen süredir. TRT ile yaklaşık olarak aynı olması tercih edilir. Dakika ile ifade edilir

Toplam uyku süresi (total sleep time=TST): Hastanın gece boyunca ara ara uyandığı zamanlar da çıkarılmak üzere toplam uyku da geçirdiği süredir. Yani evre I, II, III, IV ve REM'in toplamıdır. Dakika ile ifade edilir:

Uyku yeterliliği (sleep efficiency=SE): TST'nin, TRT'nin % kaçını oluşturduğu hesaplanır: TST/TRTX100. % olarak ifade edilir. Normalde %85 ve üzeridir.

Uyku latansı (sleep latency=SL): Kayıda başlandığı andan yani light off anından ilk uyku evresinin izlendiği (ki genellikle evre I'dir) epoğa kadar geçen süredir. Dakika olarak ifade edilir. Genellikle 15. dakikada uykuya dalınır.

REM latansı (REM latency=RL): Uykuya daldıktan ilk REM evresinin saptandığı epoğa kadar geçen süredir. Dakika olarak ifade edilir. Normalde ilk REM 90-120. dakikada izlenir.

TST'nin normalden kısa olduğu durumlar:

1.Kişiye özel uyku alışkanlığı

2.Sık tekrarlayan arousal nedeniyle bölünmüş uyku

3. Uykuya dalmakta güçlük

4.Sabahları erken kalkma

5.Gece içinde uyanınca yeniden uykuya dalmakta güçlük

6. Laboratuar koşullarında uyumakta zorluk çekme

7. Depresyon ya da anksiyete

8.Uyku/uyanıklık siklusunun bozulduğu durumlar: vardiyalı çalışma, jet lag, kaymış faz sendromu vs.

9. Uyarıcı ilaç, kafein veya nikotin almış olmak

10.Bir önceki gece uzun bir TST geçirmiş olmak ya da gündüz şekerlemesi yapmış olmak

TST'nin normalden uzun olduğu durumlar:

1.Kişiye özel uyku alışkanlığı

2.Bir önceki gece kısa bir TST geçirilmiş olduğu için rebound uyku

3.Obstrüktif uyku apne sendromuna uygulanmış başarılı bir CPAP tedavisi gecesinde rebound uyku

4.Vardiyalı çalışıp bir gece önce uyumamış olanlar

5.Evde uyumasını engelleyen faktörlerin laboratuarda bulunmaması: gürültü, ışık, yatak arkadaşı, bebek ağlaması vs

SL'nin kısa olduğu durumlar

1.Kişiye özel uyku alışkanlığı

2.Uyku rebound'u

3. Hipnotik ya da sedatif ilaç kullanımı

4.Alkol kullanımı

5. Uyku bozukluğu

6. Uykuya bağlı solunum bozukluğunun başarılı tedavisi

7.Evdekine göre laboratuar koşullarının daha rahat olması



İçindekiler



Kaynak: toraks.org.tr