Jinekolojik kanserler
 

En sık rastlanan jinekolojik kanser türü, rahim ağzından kaynaklanan ?serviks kanseri?. İkinci sırada rahmin iç tabakasından kaynaklanan ve halk arasında rahim kanseri olarak bilinen ?endometrium kanseri? var. Yumurtalık kanseri ise en fazla ölüme yol açanı.









Kadın üreme organlarında görülen kanserler, jinekolojik kanserler olarak adlandırılıyor. En sık rastlanan jinekolojik kanser türü, rahim ağzından kaynaklanan ve halk arasında rahim ağzı kanseri olarak adlandırılan ?serviks kanseri?. Bu yıl tüm dünyada 500 bin yeni rahim ağzı kanserinin teşhis edilmesi bekleniyor. rahim ağzı kanseri, tüm dünya genelinde meme kanserinden sonra kadınlarda en sık görülen kanser türü. Sıklığı ülkeden ülkeye ve o ülkenin sosyoekonomik durumunun gelişmişliğine bağlı olarak değişiyor. Gelişmiş ülkelerde bu kanserin görülme sıklığı ve hastalık nedeniyle ölümler azalıyor. Çünkü hastalık, pap smear tarama testi ile çok erken dönemde tanınabiliyor. Amerika?da 2003 yılında 12 bin 200 yeni vaka teşhis edilmiş ve yine aynı yıl 4 bin 100 kadın, bu hastalıktan dolayı yaşamını yitirmiş. Amerika?da 100 bin?de 8,7 kadında rahim ağzı kanseri teşhis edilirken Haiti?de bu oran 100 bin?de 94 kadına kadar çıkıyor.



İkinci sırayı, rahmin iç tabakasından kaynaklanan ve halk arasında rahim kanseri olarak bilinen ?endometrium kanseri? alıyor. Bu yıl tüm dünyada 361 bin yeni rahim kanseri teşhis edilmesi bekleniyor. Modern toplumlarda rahim kanserinin sıklığı giderek artıyor. Fakat ölüm oranları oldukça düşük. Çünkü modern gelişmiş toplumlarda bu hastalık erken yakalanabiliyor; modern yöntemlerle ve iyi tedavi edildiği için ölüm oranları düşüyor. 2003 yılında Amerika?da 40 bin 100 rahim kanseri vakası teşhis edildi ve bu hastalıktan dolayı sadece 6 bin 800 kadın yaşamını yitirdi.



Yumurtalıklardan kaynaklanan ve ?over kanseri? olarak adlandırılan yumurtalık kanserleri ise jinekolojik kanserler içinde en fazla ölüme yol açanı. 40 yaşın üzerindeki kadınların % 12?sinde over kanseri teşhis ediliyor. Tüm kadınların % 5?inde bu kansere rastlanıyor. Amerika?da 2003 yılında 25 bin 400 vaka teşhis edildi ve yine aynı hastalıktan 14 bin 500 kadın yaşamını yitirdi.



Vulva kanserleri, vajen girişinden kaynaklanan kanserler ve tüplerden kaynaklanan kanserler daha az rastlanan jinekolojik kanserler türleri. Bir de büyük oranda gebelik sırasında oluşan gestasyonel tropoblastik hastalık denilen bir kanser grubu var. Başarılı tedavi yanıtının alındığı bu grup kanserler, kadın yaşamını fazlaca tehdit etmiyorlar.



NEDEN KAYNAKLANIYOR?

Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü?nden Doç. Dr. Fatih Güçer, kadın vücudunda meydana gelen kanserlerin yaklaşık % 30-40 kadarının kadın üreme organlarından kaynaklandığını; farklı dokularda oluşan bu kanser türlerinin risk faktörlerinin de birbirinden farklı olduğunu söylüyor. En sık rahim kanseriyle karşılaştıklarını ifade eden Doç. Dr. Güçer, nedenlerine göre rahim kanserlerinin iki ana grupta ele alınabileceğini belirterek, ?Birinci grupta östrojen adı verilen kadınlık hormonuna uzun süre maruz kalınması sonucu oluşan kanserler yer alıyor. Bu kanser türü daha çok menopoza girmiş ya da girmek üzere olan kadınlarda görülüyor. Hiç doğum yapmamak ve çocuk emzirmemek, erken adet görmeye başlayıp, geç menopoza girmek, polikistik over sendromu, diyabet, obezite risk faktörlerini oluşturuyor. Bu grup rahim kanserleri nispeten daha iyi seyrediyor. İkinci grup ise östrojenle ilişkisiz olanlar. Bir kadın hayatı boyunca hiç östrojen kullanmamış olsa da rahim kanserine yakalanabiliyor? diyor. Bazı rahim kanserlerinin oluşumunda ailesel nedenlerin de rol oynadığını vurguluyor.



EN ETKİLİ YÖNTEM CERRAHİ

jinekolojik kanserlerin tedavisinde en etkili yöntemin cerrahi olduğunu savunan Doç. Dr. Fatih Güçer, gestasyonel trafobilastik hastalık denilen kanserler dışında tüm kanser türleri için bunun geçerli olduğunu belirterek, ?Ancak Türkiye?deki en önemli problemlerden biri de jinekolojik kanser cerrahisinin yetersiz yapılması. Konuyla ilgili dünya standartlarında belirlenmiş tedavi stratejileri ve cerrahi prensipleri var. Buna rağmen cerrahi yeteri kadar radikal ve hastanın durumuna göre yapılamıyor. Bir örnek verecek olursak, henüz rahim duvarlarına yayılmaya başlamamış rahim kanserli bir hastanın sadece rahmini alarak bu hastayı tedavi edebiliriz. Ama rahim duvarlarına yayılmaya başlamışsa, bu ameliyatın çapının büyümesi gerekiyor. Dünyada kabul olmuş bir takım standartları da göz önüne alarak, tümörün durumuna göre biz buna karar veriyoruz. tümörün durumuna göre hastalığın yayılma ihtimali olan diğer doku ve organların çıkarılması gerekir. Diğer, doku ve organları çıkartmaz, sanki küçük bir tümörmüş gibi tedavi edecek olursanız; geri kalanını da kemoterapi ve radyoterapi ya da her ikisinin kombinasyonu ile tedavi etme yoluna giderseniz, zaman hastanızın aleyhine işlemeye başlar? diyor.



BELİRTİLER NELER?

Özellikle menopoz döneminden sonra ortaya çıkan kanamalar rahim kanserinin habercisi olabilir. Ancak rahim kanserlerinin % 5?i, 40 yaşın altında da görülebiliyor. Bu nedenle normal adet döngüsünün dışındaki her türlü kanama hekime başvurmayı gerektirir.



Karında şişlik, dolgunluk hissi, bel kalınlığının artışı, hazımsızlık, karında ağrı, ele gelen kitle hissi, anormal kanamalar, eski eteklerin ve pantolonların dar gelmeye başlaması yumurtalık kanserini düşündürmelidir.



rahim ağzı kanserinin en sık rastlanan belirtisi kanamadır. Cinsel ilişki sonrası lekelenme tarzında kanama, adet miktarında ya da süresinde artış, kahverengi vajinal akıntı da bu kanser türünün ilk belirtileridir. İleri evrelerde bel ve kasık ağrısı, idrar yapmakta güçlük ya da bacak ödemi görülebilir.



KİMLER RİSK ALTINDA?

Menopoza girenler, ailesinde birinci derecede akrabasında kanser öyküsü olanlar, hiç çocuk doğurmayanlar, hiç çocuk emzirmeyenler, erken adet görmeye başlayıp geç menopoza girenler, şişmanlar, polikistik over sendromu olanlar, çok eşli yaşayan ve korunmasız cinsel ilişkiye girenler, çok sigara içenler...



NASIL KORUNALIM?

rahim ağzı kanserinin en önemli nedeni HPV infeksiyonudur. Seksüel temas sonucu bulaşan bu virüsle karşılaşmamak için, çokeşlilikten ve korunmasız cinsel ilişkiden uzak kalmak gerekir. Erken tanı için cinselliğin başladığı yıldan itibaren, yılda en bir kez smear testi yaptırılmalıdır.



Her türlü jinekolojik kanserin erken tanısı için düzenli olarak jinekolojik muayeneye gidilmelidir.



Kaynak : Bayposta.com