[Işıldayan Safir]

DOKUNMAK İÇİN EN UYGUN ZAMAN

Kadim İbrani bilgelik kitabı "Her şeyin bir zamanı vardır... Kucaklama zamanı ve kendini tutma zamanı (kucaklamamak için)" der.

Antrenörler sporcularına her zaman şunu hatırlatırlar: "Zamanlama her şeydir." Benzer bir şekilde ergen ana-babaları doğru zamanlama sanatını öğrenmek zorundadırlar. Yanlış zamanlarda yapılan doğru hareketler genelde olumsuz sonuçlara yol açar.

Ergen ebeveynleri için doğru zamanlamayı bulmak iki nedenle çok zordur. İlki, zamanlama ergenin ruh haline göre yapılmalıdır. İkincisi ise, ergenin ruh hali her zaman açık ve anlaşılır değildir. Bazen ana babalar ergen çocuklarının "dokunulmaması gereken" bir ruh halinde olduklarını, "dokunmak için hamle yaptıklarında" ve çocuklarına sevgiyle dokunduktan sonra fark ediyorlar. Ama unutulmamalıdır ki "zor" imkansız demek değildir. Zeki ana-babalar çocuklarını keşfetmeye çalışır. Bu keşif sonunda da ergen çocuklarının bir hareketinden o an içinde bulunduğu ruh halini anlamayı öğrenirler. Bir anne "Oğlumun eve girerken sokak kapısını kapama şeklinden o an birisinin ona dokunmasını isteyip istemediğini anlayabilirim. Eğer kapıyı çarparsa bu 'Bana dokunmayın.' işaretidir. Ama eğer kapıyı yavaşça kapıyorsa bu 'Anne bana dokunabilirsin.' demektir." dedi. Başka bir anne "Kızımın benimle konuşurken durduğu mesafeden fiziksel temas isteyip istemediğini anlayabiliyorum. Konuşurken eğer odanın diğer köşesinde duruyorsa dokunmamı istemediğini biliyorum. Ama yanıma gelip konuşuyorsa o zaman anlıyorum ki sevgi dolu bir temasa asla hayır demez." dedi.

Ergenler ruh hallerini bize beden dilleriyle anlatırlar, örneğin sizle konuşurken durdukları mesafe ya da ellerinin, kollarının duruş şekli. Akıllı ana-babalar bu vücut dilini çok iyi gözlemleyip ergen çocuklarına dokunmak için doğru zamanı öğrenebilirler. Ergenin neden "Bana şimdi dokunmayın" halinde olduğunu anlamak o kadar gerekli değildir. Önemli olan onun bu ruh halini farketmek ve saygı duymaktır.

Bir ergene sinirli bir anında dokunmaya çalışmak neredeyse her zaman yanlıştır. Mesela ergen kızınız size ya da başka birisine kızgın olduğu zaman hiç kimsenin kendisine dokunmasını istemez. Sinirlidir, çünkü kafasında birisi ona "yanlış davranmıştır." Kızgınlık insanları birbirinden uzaklaştıran bir duygudur. Sinirli bir ergene yapacağınız dokunma girişimi her zaman ters teper. Öfkeli bir ergen için ona dokunmanız onu kontrol etmeye çalışmanızla eşdeğerdir. Bu onun bağımsızlık ihtiyacını zedeler ve böylece de genç sizin fiziksel temasınızdan kaçar... Burada temel olarak söylemek istediğimiz şey bir sevgi dili olan fiziksel teması genç sinirliyken kullanmaya çalışmanın doğru olmadığıdır.

Bütün bunların yanında ergenlere dokunmak için çok da uygun zamanlar vardır. Bunlardan biri onun yaptığı spor dalında kazandığı bir başarı, çok başarılı olduğu bir piyano resitali, iyi bir performans sergilediği bir dans gösterisi, tamamladığı önemli bir okul projesi, geçtiği cebir sınavı ya da verdiği ehliyet sınavı gibi çocuğunuzun başarı gösterdiği alanlardır. Bunlar ergenlerin genelde ailelerinden sevgi dolu bir dokunuş istedikleri zamanlardır. Bu başarıların verdiği heyecan onları bağımsızlık ve özbenlik yoluna iter. Onların başarılarını olumlu sözleriniz ve sevgi dokunuşlarınızla kutlamanız onlar tarafından gelişmekte olan olgunluklarını fark ettiğinizin bir kanıtı olarak algılanacaktır.

Ergen çocuğunuzun başarılarının tersine başarısız olduğu zamanlar da ona sevgi dili olan fiziksel teması gösterebileceğiniz anlardır. Genç içine kapanmıştır çünkü matematik sınavından kalmış, kız arkadaşı tarafından terk edilmiş ya da arabasını çarpmıştır. Ergen kızınız da kendini berbat hissetmektedir; Cuma gecesi en yakın kız arkadaşının bir çocukla randevusu vardır ama onun yoktur ya da daha da kötüsü erkek arkadaşı ondan yeni ayrılmış ve kızınızın en yakın arkadaşıyla çıkmaya başlamıştır. Bunlar ergenlerin fiziksel temasa açık olduğu durumlardır.

Hayatın olağan akışı içersinde ergen kızınız ya da oğlunuz eğer kendini iyi hissediyorsa sizden gelecek ve sevginizi ifade etmenize yardım edecek her türlü fiziksel temasa açıktır. Eğer çocuğunuz kötü bir ruh hali içindeyse ona dokunmanızdan hoşlanmayacaktır. Düşünceli ana-babalar ergen çocuklarının bu ruh hallerine saygı duyacaklar ve onlara sadece doğru zamanlarda dokunmayı bileceklerdir.

Zaman zaman deneme yanılma yöntemiyle bir şeyler öğreniriz ama eğer gerçekten düşünürsek yaptığımız hatalardan bile alabileceğimiz pek çok şey olduğunu görürüz. İşte bir annenin başından geçen bir olay:

"Julie 13 yaşına girdiğinde, uyuşturucu kullanmaya başladığını sandım. Davranışları çok keskin bir şekilde değişmişti. 'Alıngan ve hassas' bir çocuktu. Onu sürekli öper, kucaklardım. 13 yaşına bastığı an benden uzaklaştığını, artık ona dokunmamı istemediğini farkettim. İlişkimize kötü bir şeyler olduğunu düşündüm. Fakat daha sonra onun aslında normal bir ergen olduğunun farkına vardım. Artık Julie'ye ne zaman dokunup ne zaman dokunmamam gerektiğini biliyorum."

"Kısa bir süre için Julie'yi yanlış gözlemlemiştim, bu yüzden de ona sarılmak istediğimde benden kaçmıştı. Fakat ona dokunmak için doğru zamanı seçtiğimde bu sorun ortadan kalktı. Julie şu an 15 buçuk yaşında ve ilişkimizin iyi gittiğine inanıyorum. Sanıyorum onun temel sevgi dili fiziksel temas ve buna çok ihtiyacı olduğunu biliyorum. Sadece ona doğru zamanlarda dokunmak için bu derece duyarlı olmaya devam etmek istiyorum."