[tolgaasya]

Bu yazımda sizlere, hayran olduğum ve gittiğimde gözlerimin içinin parladığı bir yerden bahsetmek istiyorum.

Henüz küçük bir çocukken; tarihe aşırı derecede ilgi duyan babam, beni ve kardeşimi Ayasofya Müzesine götürdü. İçeri ilk girdiğimde, “vay be, burada acayip saklambaç oynanır” diye düşünmüştüm. Hatta kardeşimle ufak bir saklambaç oyunu provası da yaptık. O yaşlarda bu güzel ve yaşlı mabedin anlamını kavrayamadım belki, ama bu gün içimde büyük bir aşk var.

Size Ayasofya’nın teknik bilgilerinden, kubbe çapından, ya da mimari yapısından çok fazla bahsetmek istemiyorum. Size, o yapının ruhundan, içinde barındırdığı büyük hoşgörüden ve taşıdığı anlamdan bahsetmek istiyorum.

Ayasofya, Bizans İmparatoru I. Jüstinyen tarafından M.S. 532 - 537 yılları arasında İstanbul'un tarihi yarımadasındaki eski şehir merkezine inşa ettirilmiştir.

Bu yapı 916 yıl boyunca Ortodoks dünyasının merkezi olmuş, 1453 yılında Fatih’in İstanbul’u fetih etmesinden sonra, 481 yıl boyunca cami olarak kullanılmıştır. Günümüzde müze olarak hizmet vermektedir. Bir dönem İstanbul’u çan sesleriyle inleten Ayasofya, fetihten sonra bu defa ezan sesleri ile İstanbul’u inletmiştir. Bu gün ise büyük bir suskunluk içinde İstanbul’u dinliyor.

Geçtiğimiz Pazar Ayasofya’ya gittiğim ve alt katta, sessiz bir köşeye geçip gözlerimi kapattım, 1473 yaşındaki mabedin anlattıklarını dinledim. Önce yapılışını anlattı bana. 10.000 işçinin 5 yıl gibi kısa bir sürede nasıl inşaatı tamamladığını anlattı. Mozaiklerle, sütunlarla gelinlik bir kız gibi süslendiğini anlattı.

Sonra Ortodoks dünyasının en merkezi görevini üstlendiğinden ve içinde yapılan görkemli ayinlerden bahsetti uzun uzun.

Ama hayat Ayasofya için her zaman güllük gülistanlık değildi. Büyük depremler, yangınlar ve istilalar çok yıprattı yaşlı mabedi. En büyük yarayı da; Latinlerin İstanbul’u ele geçirmesi sırasında aldı. Haçlıların verdiği acıları hissetti yaşlı vücudunda. Yıprandı, kırıldı, incindi.

Yıllar sonra birden top seslerini duydu. Bulunduğu tepeden bir baktı ki, 1.000 yıllık yaşlı Bizans gitmiş, yerine 24 yaşında genç bir Fatih gelmiş. Yeni bir dönem başladı O’nun için. Genç Fatih, çok sevdi bu yaşlı mabedi. Değil yağmalamak, ufacık bir zarar gelsin istemedi.

Ayasofya’yı dinlemeye devam ettim. O’da. İçindeki mozaiklerin büyük bir özenle nasıl korunduğunu anlattı, çok ince bir sıvayla nasıl örtüldüğünü, nasıl muhafaza edildiğini anlattı. Dünyanın hiçbir yerinde olmayacak bir hoşgörüyü barındırıyor kalbinde...

Ortodoks dünyasının liderliğini yaptıktan sonra, uzun uzun yıllar, İslam dünyasının en gözde merkezi oldu. Osmanlı İmparatorluğu’nun en özel günlerinde, mevlütler okundu burada, bayramlar da insanlar birbirini kucakladı. Her köşesinde bir mutluluk, her köşesinde bir hoşgörünün izi var. Birbirinden farklı iki inanç Ayasofya’nın muhteşem kubbesi altında karşılaştı.

Bu gün ise; yaşadığı onca şeyden sonra derin bir sessizlik içinde. İstanbul’un en güzel tepesine yerleştirilen bu nadide mabed, Marmara denizinden gelen gemileri selamlıyor bütün ihtişamıyla. Gök kubbenin altındaki kubbesinde, apayrı bir dünya barındırıyor Ayasofya.

Sizde etkilendiğiniz ve sevdiğiniz, yerleri mekanları paylaşırsanız sevinirim.