[cent]

Sesle tedavi uygulaması ve eski yunanda ses terapileri
Mustafa Kartal (Mustafa Kartal)

Sesle tedavi uygulaması



Ses terapisi, zihinsel ve fiziksel engelleri olan çocukların ve erişkinlerin psikiyatrik sorunlarını belirlemede ve bunlara bir çözüm getirmede yol gösteren bir iletişim yöntemidir. Çalışmalar göstermiştir ki müzik, organizmayı çeşitli yollardan etkilemektedir.

Sesle tedavi; sosyal ilişkilerin geliştirilmesi, kendine güvenin yeniden kazandırılması, motor kontrolun sağlanması, konsantrasyonun artırılması için oluşturulan tedavi programlarının bir parçasıdır.

Ses terapisi, sanat-terapi yöntemlerinden birisi olarak kendisinden yararlanmak isteyn katılımcıların aktif ve yaratıcı katılımını ile gerçekleşir. Ses terapisi bireysel olarakta, grup olarakta yapılabilir. Terapist, katılımcıların durumlarını ve uygulanan tedavileri ayrıntılarıyla bilmek durumunda olmalıdır. Katılımcıya ilginç gelmeyen bir müzik dilini kullanırsa onunla iletişim kurmakta zorlabilir. Bu çalışmada terapistin yeteneği ve bilgi birikimi çok önemlidir. Ses terapi, bütünüyle deneyim üzerine kurulmuştur.



Eski yunanda ses terapisi



Yüzyıllar boyu insanlar, rahatsızlıkların iyileştirilmesinde çare olarak eski tedavi yöntemlerinden biri olarak en eski uygarlıklardan beri kullanmışlar ve çare aramışlardır. Ses terapisinde en eski uygarlıklar arasından en çok Yunan müziği hakkında bilgi sahibiyiz. Yunanlılar döneminden kalma yazma eserler ve başka arkeolojik bulgular yardımıyla bu medeniyetin müziği hakkında oldukça geniş bilgi edinilmiştir.

Eski Yunanlılar, sesin belirli ritimler, tonlar ve akorlar olarak düzenlenerek müzik haline getirilmiş formunu her türlü erdemin kaynağı sayarlardı. Onlara göre müzik, bilincin eğitilmesi ve arındırılmasında önemli bir etkendi. Hatta o dönemlerde, paignio adlı neşe ve sevinç ifade eden havalar, hastalıklardan kurtulma, dertlere karşı bir avunma şarkıları olarak kabul edilirdi.

Eski Yunan mitolojisinde, Apollon çaldığı lirin kulağa hoş gelen tınısı ile insanların sıkıntılarını giderir ve onlara neşe verirdi. Apollon'un oğlu ve Eski Yunanistan'ın ünlü bir müzisyeni olan Orfee'nin de oldukça etkileyici bir şekilde lir çaldığı anlatılır.

Yunan filozofu Sokrates'in öğrencisi olan Platon (Eflatun) da M.Ö. 400'lü yıllarda, müziğin ahenk ve ritim ile ruhun derinliklerine etki ederek, kişiye bir hoşgörü ve rahatlık verdiğini ifade etmiş ve şarkıyı iyileştirici özelliği olan sorun giderici bir yöntem olarak göstermitir. Platon, şarkı olmaksızın hastaya uygulanan reçetelerin etkisiz olacağını söylemiştir.

M.Ö. 585-500 yılları arasında yaşayan büyük Yunan filozofu ve matematikçisi Pythagoras ( pisagor ), umutsuzluğa düşen veya çabuk öfkelenen hastaları, belirli melodilerle tedavi edebilme olanaklarını araştırmıştır.

Tıbbın babası sayılan Hipocrates ( Hipokrat )de 2400 yıl önce, bazı hastalıkları tedavi için, hastaları ilahilerle tapmağa götürürdü.

Platon'un öğrencisi ve Büyük İskender'in hocası Aristotales (M.Ö. 384-322) de müziğin insan ruhu üzerindeki etkilerini araştırmış ve bunu yazılarında belitmiştir.

Yunanistan'ın en ünlü anatomi ve fizik bilgini olan Claudis Galien de müziğin, akrep ve böcek sokmalına karşı bir panzehir olduğunu ileri sürmektedir.

Lucain, şarkı ile kanamayı durdurduğunu ileri sürmüştü. Bugün Atina yakınlarında bulunmuş olan bir mermer üzerinde bu şarkılar hakkında bize bilgi veren kitabeler bulunmaktadır. Büyülü ses yinelemeleri ile hastalığı iyileştirme düşüncesi, tümüyle bu ilahilerin söylenmesi ile gerçeklekşir ki Paean, Eskulap, Kiran Makaon, Podalir, Iaso, Akesa, Panase, Hygie gibi eski çağın hekimleri, bu ihahilere başvurmuşlardır.



Bergama Asklepieion'unda Müzikle Tedavi Uygulaması



Eski Yunan Heros'u Asklepios hekimlik tanrılığa yükselince M.Ö. 4. yüzyılda Yunanistan'da bulunan Epidaures'daki Asklepieiaon gibi bir sağlık koruma yurdunu, Bergama'da da kurmuştur.

Asklepieionlar dünyanın bilinen ilk hastaneleridir. Bu hastanelerde bedensel ve ruhsal sorunu olan hastalar tedavi ediliyordu. Eski Yunanlılar bu hastanelerin kapısına "buraya ölüm giremez" yazısını yazabildiler.

Bergama Sağlık Yurdu'nun hastalara uyguladığı tedavi yöntemlerini yazıtlardan özellikle M.S.2.yüzyılın ortalarında burada on üç yıl kalmış olan hatip Aelius Aristeidis'in yazıtlarından öğrenmekteyiz.

Asklepieion'un en parlak yıllarında, "Satyrosk" ve "Galenius" gibi dünyanın ilk büyük hekimleri burada yaşamış ve ders vermişlerdir. Asklepieion'da genellikle, telkin, fizyoterapi ve ses terapisinin bugün halen kullanılmakta olan çeşitli tedavi yöntemlerinin ilk adımları atılmıştır. Ses terapilerinin bir sonucu olarak rahatsız olan kişilerin düş görmeleri sağlanıyordu. Bunun için özel olarak yapılmış uyku odaları bulunmaktaydı. Sağlık yurdunun yanındaki tiyatroda törenler yapılıyor, müzik eşliğinde hastalara ruhsal tedavi uygulanıyordu.

Asklepieion'da, şifanın Asklepios'tan geldiğine inanılıyordu. Bu nedenle, Asklepieion'daki her şeyin katsal olduğu kabul ediliyordu.

Yazılı kanıtlardan elde ettiğimiz bilgilere göre eski Yunan medeniyetinde ve diğer medeniyetlerde ses terapisi çok bilinen bir uygumaydı. Günümüzde de dünyanın pek çok yerinde zihinsel ve fiziksel sorunu olan kişilerin rahatsızlıklarını gidermek amaçlı uygulanmaya devam edilmektedir.



Mustafa kartal