Hamilelik ve C Vitamini
 

Diğer adı askorbik asit olan C vitamini suda çözünen

vitaminlerdendir. Pok çok memeli canlının aksine insan

gereksinim duyduğu C vitaminini kendisi üretemez bu nedenle

dışarıdan besinler yolu ile almak zorundadır.



İşlevi nedir?



C vitamini vücut için çok önemli bir materyaldir.

Organizmadaki pekçok regülasyonda rol alır. Ana fonksiyonu

kollajen adı verilen maddenin üretimine destek olmak ve

kolaylaştırmaktır. Kollajen kan damarları, tendonlar, bağlar

ve kemik ve cilt dokusunun yapısında yer alan bir maddedir.

Kollajen bu dokulardaki hücrelerin birarada tutunmasını

sağladığından vücudun çimentosu olarak kabul edilebilir.



Sinir hücreleri arasında iletişimi sağlayan ve

nörotransmitter adı verilen maddelerin sentezi de C vitamini

yardımıyla olur. Ayrıca C vitamini carnitin adı verilen ve

hücre içerisinde yağ moleküllerinin enerji üretmek üzere

mitokondri olarak adlandırılan hücre bölümüne

taşınmasını sağlayan maddenin yapımından da sorumludur.

Son yapılan çalışmalar C vitamininin kolesterol

metabolizması üzerinde de etkili olduğunu göstermektedir.



C vaitamini aynı zamanda oldukça güçlü bir anti

oksidandır. Vücutta gerçekleşen kimyasal işlemler sonucu

serbest radikal adı verilen bazı maddeler dolaşıma katılır.

Bu maddeler kabaca yaşlanmadan sorumludur. C vitamini bu serbest

radikallerin ortamdan uzaklaştırılmasında E vitamini ile

birlikte önemli rol oynar.



Genel olarak bakıldığında C vitamini yani askorbik asit

yara iyileşmesi ve kemik kırıklarının iyileşmesi gibi doku

onarımı işlemlerinde ve vücuttaki bağ dokusunu yerinde tutan

kollajen sentezinde kritik rol oynar. Aynı zamanda vücudun

enfeksiyonlara karşı direncini arttırır.



Eksikliğinde ne olur?



C vitamini eksikliğinin neden olduğu skorbit adı verilen

hastalık yüzyıllardan beri bilinmektedir.Skorbit ölümcül

bir hastalıktır. C vitamini 1930'lu yıllarda keşfedilmesine

rağmen 1700'lü yıllarda İngiliz denizciler bu ölümcül

hastalıkla mücadele etmenin yolunun portakal, limon gibi

meyveleri fazla tüketmek olduğunu fark etmişlerdi. Skorbitin

en önemli belirtileri kendiliğinden olan kanamalar, kolay

morarma, saç dökülmesi, dişlerin dökülmesi, dişetlerinde

kanama ile eklemlerde ağrı ve şişliktir. Bu yakınmaların

nedeni yüksek oranda kollajen içeren kan damarları, bağ

dokusu ve kemiklerde ortaya çıkan kollajen üretimindeki

azalmadır. Erken dönemlerde karnitin sentezi bozulduğundan

yeterli enerji üretilemez ve halsizlik ortaya çıkar.



C vitamininin diğer yararları

nelerdir?



C vitamininin çeşitli hastalıklardaki rolü ve etkileri ile

ilgili pek çok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların

sonucunda C vitamininin bazı kanser türlerinde ve kalp damar

hastalıklarında rolü olabileceği saptanmıştır. C

vitamininin soğuk algınlığı üzerindeki etkisi halk

arasındaki yaygın inanışın aksine kanıtlanmış değildir.

Yüksek oranlarda C vitamini alınması soğuk algınlığı

görüme sıklığını azaltmaz. Sadece yüksek risk taşıyan

(beslenme bozukluğu gibi) bireylerde bu tür bir etkisi vardır.

Buna karşılık C vitamini alındığında hastalık süresince

ortaya çıkan yakınmalar daha hafif olur.



Hamilelikte ne kadar C vitamini

alınmalıdır?



Son zamanlarda vücudun gereksinim duyduğu C vitamini dozu ile

ilgili yeni ayarlamalar yapılmıştır. Eskiden günlük

gereksinim 60 miligram olarak kabul edilirken bugün daha yüksek

dozlarda alınması önerilmektedir. 18 yaşından küçük

hamile kadınlar için önerilen doz 80 miligram, 18 yaşından

büyükler için ise 85 miligramdır.



Sigara kullanan kişiler serbest radikallerin etkilerine daha

fazla maruz kaldıkları için günde 30-35 miligram daha fazla C

vitamini almaları gereklidir.



C vitamini nelerde bulunur ?



C vitamini pek çok taze meyve ve sebzede fazlaca bulunmaktadır.

Kaynak: Dr. Mumcu