Doktora başvurulması gereken yan etkiler nelerdir?
 

ACİLEN DOKTORA BAŞVURULMASI GEREKEN YAN ETKİLER NELERDİR?









Her kemoterapi alan hasta bu durumları önceden doktoruyla konuşmalı ve bu tür

durumlarla karşılaştığı zaman vakit kaybetmeden telefon veya şahsen doktoruyla

temas kurmalıdır ve doktorunun vereceği tavsiyelere göre hareket etmelidir.







Randevu gününü beklemeden acilen başvumanız gereken durumlar şunlardır:







* 38 derecenin üstünde ateş yükselmesi.



* Herhangibir yerinizde kanama;



-aşırı burun kanaması



-ciltte oluşan morluklar -idrarda kanama



-diş etlerinde aşırı kanama



-hazneden normal adet dışı kanamalar



-dışkıda taze kanama veya katran gibi siyah olması , kusarak kahve telvesi gibi

veya kırmızı kanama



-vücutta toplu iğne başı büyüklüğünde döküntüler ,öksürürken aşrı miktarda kan

gelmesi. (Balgamda hafif kırmızılık görülmesi önemli değildir.)



* Kemoterapi aldığınız damar çevresinde oluşan ağrı ve kızarıklık. (kemoterapi

sırasında damarlarınızda kahverengi renk değişikliği olması önemli değildir.)





*Daha önce olmayan nefes darlığı veya varolan nefes darlığında artış.



* Kola da yayılabilen göğüs ağrısı.



* Kilo kaybına yol açan, halsiz ve yorgun bırakan ishal.



* Normal dışkılama alışkanlığınızın dışında oluşan 3 günden fazla süren gaz ve

dışkı çıkaramama.



* Yemek yemenizi engelleyen ağız yaraları ve yutma güçlüğü.



* Ani olarak gelişen uyuşma, çift görme problemleri ve hareket bozukIuğu, bilinç

kaybı



* Vücutta oluşan yaygın döküntüler.







BESLENME







Tedavi sırasında iyi beslenmek tedavinin yan etkileri ile başa çıkabilmek,

infeksiyondan korunmak ve ilaç nedeniyle zedelenmiş normal dokuların

iyileşmesini hızlandırmak açısından çok önemlidir. Iyi beslenmek tüm besin

öğelerini içeren dengeli bir besin programı uygulamak demektir. Günlük beslenme

aşağıdaki beş ana gruptan besinleri içermelidir:







1. Sebze ve meyvalar : ikişer porsiyon



2. Et, tavuk, balık, yumurta : 3 porsiyon 3. Tahıllar: dört porsiyon



4. Süt ve süt ürünleri: iki porsiyon



5. Sıvılar (su, meyva suları, çay, kahve, et suyu ve çorbalar): 8-12 bardak.







İştahsızlığı Nasıl Yenebilirim?







Hem vücutta tümör olması, hem de kemoterapi iştah azalması, beslenme bozukluğu

ve zayıflamaya yol açabilir. Ancak tedavi sırasında kilo kaybı hasta ve doktor

tarafından istenmeyen bir olaydır. Kemoterapi alırken bulantı, kusma, ishal, tat

duyusunda azalma, ağız- boğaz yaraları, hastalıktan kaynaklanan ağrılar ve uyku

bozuklukları iştahı azaltan diğer unsurlardır. İştahsızlık durumunda beslenmenin

sağlanabilmesi için basit bazı önlemler alınabilir.



1. Hayatınızda yemenin anlamını biraz değiştirmeniz gerekebilir. Sadece tadını

almak için veya aç olduğunuz için değil, beslenmeniz gerektiği için iştahınız

olmasa da yemek zorunda kalabilirsiniz



2. Bol sıvıalınız. Sıvıalırken bunların yüksek kalorili ve besleyici olmasına

dikkat ediniz (süt, ayran, meyva suyu gibi).



3. Iştahınızı kapatan ağız yarası, bulantı, ağrı gibi başka sorunlar varsa

bunları diğer bölümlerde önerilen yöntemlerle gidermeye çalışın.



4. Rahat olabileceğiniz hoş bir ortamda yemek yemeye çalışın. Aileniz veya

sevdiklerinizle birlikte yemek iştahınızı arttırabilir. Yemekle hafif bir içki

içmek de (bira, şarap vb.) yardımcı olabilir.



5. Ne yediğiniz ne kadar yediğinizden önemlidir. Genel olarak



sevdiğiniz şeyleri yemeniz söylense de şiddetli iştahsızlık dönemIerinde çok

sevdiğiniz yemeklerden uzak durun, çünkü zorlanırsanız daha sonraki dönemlerde

bu yiyeceklerden



tiksinebilirsiniz. Kokusu olmayan, soğuk yiyecekleri tercih edin.



6. Tedavi aralarında kendinizi iyi hissettiğiniz dönemlerde besin değeri yüksek

gıdalara ve en sevdiğiniz yemeklere ağırlık vererek açığınız varsa

kapatabilirsiniz. Kalori aldığınız sürece ne yerseniz faydalıdır.



7. İştahınızın en iyi olduğu saatte en büyük öğününüzü yiyin. Öğün arasında

atıştırmaktan çekinmeyin.



8. Yemekten önce hafif bir egzersiz (yürüyüş, hareket) iştah açabilir.



9. Tümörlü hastaların genellikle besin ve özellikle proteinli besin (et, tavuk,

balık, yumurta, süt vb.) ihtiyacı artar. Ancak et gibi proteinli ve besleyici

gıdalar hastalar tarafından genellikle tiksindirici bulunur.







Ayrıca çevreden besleyici olduğu için önerilen pek çok gıda çok yağlı olduğundan

hasta tarafından yenilmez. Yiyemeyen hastaya ek kalori sağlanması için gıdalara

eklenebilecek veya yemek aralarında içilebilecek hazır gıdalar eczanelerde

bulunmaktadır. Doktorunuzun önerisine göre günlük beslenmenize bunlar

eklenebilir.